Filtry kuchenne cieszą się obecnie ogromną popularnością. Duży wybór sposobów uzdatniania wody, atrakcyjna cena, łatwość montażu oraz kompaktowość przełożyły się na ich obecność w coraz większej ilości polskich gospodarstw domowych. Po co zakładać filtr kuchenny? Jaki rodzaj filtra kuchennego sprawdzi się najlepiej?
Filtracja wody w kuchni – po co jest potrzebna?
Niezależnie od ujęcia, z którego pochodzi woda, może ona odbiegać swoimi walorami organoleptycznymi oraz jakością od założeń użytkowników. Smak, zapach, barwa, pozostawiany osad po obróbce termicznej zniechęcają liczne grono odbiorców i sprawiają, że zaczynają oni poszukiwać alternatywnych źródeł wody pitnej.
Do tej pory w grę bardzo często wchodziła woda butelkowana. Konsumentów przyciągała dostępność, duży wybór rodzajów oraz możliwość dobrania produktu dokładnie dopasowanego do swojego gustu. W dobie tak rozwiniętej świadomości ekologicznej wielu zniechęca jednak ilość plastikowych odpadów. Liczne grono osób poszukuje więc innych sposobów na pozyskanie dobrej wody w kuchni. Pod uwagę coraz częściej brane są filtry kuchenne.
Wybór filtrów kuchennych niesie ze sobą kilka istotnych zalet. Przede wszystkim to doskonałe źródło smacznej wody dla całej rodziny. Z filtrów kuchennych bez problemu skorzystają nawet najmłodsi. Dostarczana w ten sposób woda zawsze jest świeża, oczyszczona i dostępna w każdych ilościach.
Odpowiedni smak wody przekłada się także na lepsze walory dań i napojów gorących przygotowanych na jej bazie. Filtry kuchenne są szczególnie polecane osobom pijącym dużo wody.
Ponadto przy wybranych typach filtrów kuchennych zażegnany zostaje także problem osadu odkładającego się w czajniku, ekspresie do kawy i innych urządzeniach kuchennych mających styczność z wodą.
Filtrowana woda świetnie sprawdza się do przemywania warzyw i owoców, delikatnych powierzchni, podlewania kwiatów, przygotowania odżywek dla najmłodszych.
W dodatku eksploatacja filtrów kuchennych często okazuje się o wiele tańsza niż zakup wody butelkowanej. Zanika też problem produkcji dużej ilości odpadów trudnych w utylizacji.
Filtracja wody w kuchni jest więc sposobem na poprawę komfortu korzystania z wody, a także wydobycia z niej tego, co najlepsze.
Na jaki filtr kuchenny się zdecydować?
Wybór filtrów kuchennych jest naprawdę spory i każdy z pewnością może znaleźć coś dopasowanego do swoich potrzeb. Tego typu urządzenia filtracyjne są przeznaczone zarówno do niewielkich mieszkań w blokach, jak też domów jednorodzinnych.
Wśród najprostszych, ale i najmniej dokładnych rozwiązań można wymienić choćby filtry nakranowe. Bardziej zaawansowanym sposobem na pozyskiwanie czystej wody są dzbanki i butelki filtracyjne. Te mają jednak swoje ograniczenia i są raczej przeznaczone do uzdatniania wody mało lub średnio zanieczyszczonej.
W szerokiej gamie filtrów kuchennych można znaleźć również bardziej zaawansowane urządzenia, które montuje się pod zlewozmywakiem. Są to kilkuetapowe systemy, naprawdę dokładnie oczyszczające wodę. Większość z nich w procesie filtracji eliminuje nawet szkodliwe dla zdrowia bakterie, wirusy, grzyby. Do tej grupy filtrów kuchennych zaliczają się: ultrafiltracja, nanofiltracja, odwrócona osmoza.
Dzbanki filtracyjne – przenośne filtry kuchenne
Do jednych z najpopularniejszych i najbardziej rozpowszechnionych sposobów na filtrację wody w kuchni należą dzbanki filtrujące. Obecnie dostęp do tego typu produktów praktycznie nie jest niczym ograniczony. Są do kupienia w niemal każdym sklepie, podobnie jak wkłady wymienne, dzięki którym woda jest oczyszczana.
Przeznaczeniem dzbanków filtrujących jest doczyszczanie wody wodociągowej z substancji odpowiedzialnych za pogarszanie właściwości organoleptycznych.
Jak działają dzbanki filtracyjne?
Dzbanek filtrujący swoim wyglądem przypomina zwykły dzbanek na napoje, z tą różnicą, że jest podzielony na dwie komory oddzielone od siebie wkładem filtrującym. Do pierwszej z nich nalewa się wodę surową, która powoli przepływa przez wkład i podlega procesowi oczyszczania. Przefiltrowana trafia do drugiej przegrody dzbanka i jest gotowa do użytku.
Wkłady do dzbanków filtrujących zazwyczaj zawierają w sobie mieszankę węgla aktywnego oraz żywicy jonowymiennej. Pierwsze z wymienionych złóż adsorbuje pestycydy, zanieczyszczenia organiczne oraz szereg innych substancji, mających wpływ na pogorszenie właściwości organoleptycznych wody. Usuwany jest także chlor i jego pochodne.
Z kolei obecność żywicy jonowymiennej przyczynia się do redukcji stopnia twardości wody, dzięki czemu w czajniku lub ekspresie do kawy nie pozostawi po sobie tak dużego osadu.
Zalety dzbanków filtracyjnych
Zaletą dzbanków filtracyjnych jest ich niewielki rozmiar, możliwość przenoszenia i brak potrzeby podłączenia do instalacji wodnej w domu. To bardzo dobre rozwiązanie, jeśli w kuchni nie ma miejsca na montaż większego urządzenia bądź mieszkanie jest wynajmowane, a właściciel nie zgadza się na instalację bardziej dokładnego systemu uzdatniania wody spożywczej.
Filtracja wody odbywa się dość szybko, a proces obsługi tego typu filtra kuchennego nikomu nie przysporzy kłopotu.
Wiele osób właśnie dzięki dzbankom filtracyjnym zaczyna interesować się jakością wody w swoim domu i widząc różnicę, z czasem zaczyna poszukiwać bardziej wydajnych rozwiązań. Dzbanki filtrujące są coraz częściej wykorzystywane nie tylko w domach, ale i jako sposób doczyszczenia wody na działkach, domkach letniskowych bądź w biurach.
Wady dzbanków filtracyjnych
Dzbanki filtrujące nie sprawdzą się przy każdym rodzaju wody. Wkłady są dość małe, a więc woda ma krótki kontakt ze złożem, przez co nie można mówić o bardzo dokładnym procesie oczyszczania.
Ponadto wkłady wymagają dość częstej wymiany. W zależności od jakości wody surowej jest to najczęściej co 2 do 4 tygodni. Im dłużej zwleka się z wymianą, tym gorszą jakość wody się uzyskuje.
W odczuciu niektórych odbiorców, zwłaszcza tych niecierpliwych, minusem może okazać się oczekiwanie na proces przefiltrowania wody oraz stosunkowo niewielkie ilości, jakie można uzyskać za jednym razem.
Warto też pamiętać o odpowiednim przechowywaniu przefiltrowanej wody. Najlepiej, aby była w zacienionym i chłodnym miejscu. Dzbanki filtracyjne zazwyczaj są wykonane z przezroczystych tworzyw, a co za tym idzie, podatnych na działanie promieni słonecznych. To z kolei może skutkować rozwojem niepożądanych zanieczyszczeń w wodzie.
Ultrafiltracja – ekonomiczny filtr kuchenny
Ultrafiltracja to znacznie dokładniejszy sposób oczyszczania wody niż dzbanek filtrujący czy butelka filtrująca. To niewielkie filtry przepływowe, które napędza jedynie siła ciśnienia w instalacji. Najczęściej składają się z trzech etapów, przy czym na każdym z nich woda jest oczyszczana z innego rodzaju substancji. Oprócz membrany ultrafiltracyjnej, stanowiącej serce systemu, najczęściej mamy do czynienia z filtracją wstępną na wkładzie do usuwania zanieczyszczeń mechanicznych oraz filtracją na węglu aktywnym w celu poprawy walorów wody.
Tego typu sposób na uzdatnianie wody jest dedykowany do doszlifowania jakości wody mało zanieczyszczonej oraz średnio zanieczyszczonej. Filtry kuchenne z membraną ultrafiltracyjną są z powodzeniem stosowane do doczyszczania wody pochodzącej z sieci wodociągowej lub wody już wstępnie oczyszczonej przez inne, centralne urządzenia filtracyjne, jak zmiękczacz wody czy odżelaziacz wody.
To rozwiązanie jest rekomendowane do gospodarstw domowych, w których są spożywane duże ilości wody.
Ultrafiltracja jest uznawana za jeden z najbardziej ekologicznych i ekonomicznych filtrów kuchennych na rynku.
Jak działa ultrafiltracja?
W systemach ultrafiltracji ogromne znaczenie ma wstępne oczyszczanie wody. Wkład mechaniczny pozwala przygotować ją do dokładnej filtracji. Pozbawienie wody cząstek stałych zapewnia dłuższą żywotność membrany ultrafiltracyjnej.
Sama membrana ultrafiltracyjna zatrzymuje substancje niejonowe, koloidalne, makromolekuły. Podczas procesu filtracji z wody usuwane są niektóre rodzaje bakterii, wirusów, cysty, a nawet metale ciężkie.
Membrana ultrafiltracyjna często występuje w duecie z wkładem wypełnionym węglem aktywnym. Dzięki takiemu połączeniu woda odzyskuje właściwy smak i zapach. Dzięki temu staje się odpowiednia do celów spożywczych i często jest wystarczającym sposobem na odzyskanie właściwości trafiających w gust konsumentów.
Zalety systemu ultrafiltracji
Jedną z największych zalet ultrafiltracji jest fakt, że nie powoduje odrzutu do kanalizacji. Cała pobierana surowa woda przechodzi przez kolejne etapy oczyszczania i jest podawana do odbiorcy. Nic się nie marnuje.
Kolejnym plusem jest niewielka ilość miejsca, jakiego potrzebuje ten filtr kuchenny na montaż. W zestawie nie ma dodatkowego zbiornika na magazynowanie wody, nie trzeba się martwić o jego ustawienie.
Niektórzy z poszukujących sposobu na oczyszczenie wody powinni docenić fakt, że ultrafiltracja pozostawia w wodzie wszystkie znajdujące się w niej pierwotnie minerały.
Same wkłady filtracyjne są na tyle duże, że woda ma odpowiednio długi kontakt z powierzchnią filtracyjną, przez co podlega dokładnemu procesowi oczyszczania.
Wady systemu ultrafiltracji
Ultrafiltracja nie jest odpowiednim sposobem na uzdatnianie wody mocno zanieczyszczonej, o wysokim stopniu twardości oraz w sytuacji, kiedy istnieje zagrożenie występowania mikroorganizmów mniejszych niż 0,1 mikrona.
Przy wysokim stopniu twardości wody żywotność membrany ultrafiltracyjnej może ulec znacznemu skróceniu, a sam proces uzdatniania może okazać się nierentowny.
Woda po ultrafiltracji będzie pozostawiała po sobie osad podczas obróbki termicznej.
Nanofiltracja – filtr kuchenny do ochrony jonizatorów wody
Systemy nanofiltracji są powszechnie zwane niskociśnieniową odwróconą osmozą. Ich działanie czerpie zarówno z procesu ultrafiltracji, jak też odwróconej osmozy i jest procesem pośrednim. Jej wyróżnikiem jest to, że obniża stopień twardości wody bez zastosowania w tym celu żadnych dodatkowych środków chemicznych.
W systemach nanofiltracji siłą napędową jest różnica ciśnień pomiędzy obiema stronami membrany. Te filtry kuchenne są polecane osobom, które chciałyby pić i korzystać z oczyszczonej wody o lepszych właściwościach organoleptycznych, jednak posiadającej naturalnie występujące minerały.
Systemy nanofiltracji są szczególnie chętnie stosowane przed jonizatorami wody. Obniżają stopień twardości wody, a więc w tej nadal znajdują się niezbędne substancje do wytworzenia wody o odpowiednich właściwościach na drodze elektrolizy. Jonizator wody dodatkowo jest chroniony przed nadmiernym gromadzeniem się osadu.
Jak działa nanofiltracja?
Systemy nanofiltracji są wielostopniowe. Oprócz membrany nanofiltracyjnej istotną rolę odgrywają wkłady wstępne do usuwania zanieczyszczeń mechanicznych oraz węglowe, służące doszlifowaniu jakości wody spożywczej.
Podczas procesu uzdatniania usuwane są między innymi: makrocząsteczki, oleje, bakterie, również z grupy e-coli, koloidy, zawiesiny, wirusy, białka, substancje organiczne, pestycydy, fluorki, azotany.
Plusy nanofiltracji
Zaletą systemu nanofiltracji jest możliwość uzyskania smacznej wody o odpowiednim zapachu, która nie będzie zostawiała po sobie dużego osadu podczas obróbki termicznej. Taka woda dobrze nadaje się do podlewania roślin oraz zastosowania w niektórych typach akwariów.
Do działania nie potrzebuje żadnych środków chemicznych, a odrzut jest mniejszy niż w przypadku niektórych systemów odwróconej osmozy.
Minusy nanofiltracji
Systemy nanofiltracji zajmują nieco więcej miejsca niż ultrafiltracja, ponieważ w zdecydowanej większości modeli występuje zbiornik na magazynowanie wody. Warto również pamiętać, że te systemy produkują odrzut do kanalizacji.
Należy mieć na uwadze, że jedynie częściowa redukcja stopnia twardości wody nie zażegna w pełni problemu osadu, jaki ta będzie po sobie pozostawiała.
Odwrócona osmoza – perfekcyjny filtr kuchenny
Systemy odwróconej osmozy to niewątpliwie jedne z najpopularniejszych i najbardziej profesjonalnych sposobów na oczyszczanie wody pitnej. W Polsce zyskały popularność już w latach 90-tych, jednak od tamtego czasu sporo się zmieniło.
Odwrócona osmoza to kilkuetapowy system uzdatniania wody napędzany jedynie siłą ciśnienia instalacji. Najważniejszą rolę odgrywa membrana osmotyczna. Urządzenia filtracyjne działające na tej zasadzie montuje się w okolicach zlewozmywaka. Muszą być podłączone w taki sposób, by odrzut mógł być odprowadzany do kanalizacji.
W przypadku tych filtrów kuchennych imponujący jest ich wybór oraz różnorodność. Podstawowe systemy posiadają tylko cztery etapy oczyszczania wody, jednak te najbardziej rozbudowane mogą mieć ich nawet osiem. Obecnie dodatkowy zbiornik na magazynowanie wody wcale nie jest regułą.
Jak działa odwrócona osmoza?
Podstawowe etapy oczyszczania wody, jakie będzie posiadał każdy system odwróconej osmozy to: filtracja mechaniczna, membrana osmotyczna oraz wkłady z węglem aktywnym do doszlifowania właściwości organoleptycznych wody.
Membrana osmotyczna składa się z cienkich błon filtrujących, dzięki którym jest w stanie zatrzymać nawet cząsteczki o wielkości 0,0005 mikrona. Podczas procesu odwróconej osmozy woda oczyszczana jest z: bakterii e-coli, wirusów, olejów, makrocząsteczek, zawiesin, wirusów, białek, drobnych związków chemicznych, a nawet pojedynczych jonów. Woda jest całkowicie pozbawiana stopnia twardości.
Przez membranę osmotyczną jest w stanie przepłynąć jedynie praktycznie czysta woda. Zanieczyszczenia są odprowadzane wraz z odrzutem.
Odwrócona osmoza budzi kontrowersje, co do braku minerałów. Warto jednak pamiętać o dodatkowych stopniach w postaci wkładów mineralizujących, bioceramicznych bądź rewitalizujących. Dodatkowo system odwróconej osmozy można uzupełnić o lampę bakteriobójczą w celu zapewnienia pełnej ochrony przed mikroorganizmami.
Plusy odwróconej osmozy
Największą zaletą odwróconej osmozy jest fakt, że doskonale sprawdza się do poprawy właściwości wody spożywczej niezależnie od rodzaju ujęcia. Kompleksowo radzi sobie z oczyszczaniem wody, sprawia, że ta jest bezpieczna do bezpośredniego spożycia, a także jako baza dań i napojów.
Plusem jest także duży wybór filtrów kuchennych tego typu. Etapy uzdatniania oraz dodatkowe wkłady można dobrać do swoich oczekiwań i dopasować do swojego trybu życia. Na przykład dla sportowców szczególnie polecane są systemy odwróconej osmozy z wkładem rewitalizującym, który uzupełnia wodę w magnez i nadaje jej wysokie pH.
Większość systemów odwróconej osmozy daje możliwość czerpania wody w dwojaki sposób. Z jednej strony można korzystać z wody oczyszczonej, która nie pozostawia po sobie osadu. Taka jest idealna do gotowania, uzupełnienia ekspresu do kawy, czajnika lub żelazka, przemywania delikatnych powierzchni, warzyw, owoców. Z drugiej strony można czerpać wodę przeznaczoną do bezpośredniego spożycia, pełną minerałów (o ile wybór padnie na odwróconą osmozę z mineralizatorem bądź mieszaczem).
Minusy odwróconej osmozy
Choć proces odwróconej osmozy jest sam w sobie uznawany za jeden z najdokładniejszych i najdoskonalszych, to jednak domowe urządzenia wykorzystujące go w swoim działaniu mają kilka wad.
Przede wszystkim filtr kuchenny z tyloma etapami pracy wymaga nieco więcej miejsca na instalację w szafce kuchennej. Niektóre modele posiadają dodatkowo zbiornik na magazynowanie wody. Obecnie na rynku są też dostępne odwrócone osmozy z przepływowym zbiornikiem ciśnieniowym, które zajmują naprawdę niewiele miejsca. Przed wyborem odpowiedniego systemu należy więc najpierw sprawdzić warunki na montaż.
Choć obecnie producenci troszczą się o to, by filtry kuchenne były jak najbardziej przyjazne dla środowiska, to jednak odwrócona osmoza produkuje odrzut. Ten można oczywiście wykorzystać do podlewania ogrodu bądź spłukiwania toalety.
Każdy filtr kuchenny wymaga serwisu
Warto mieć na uwadze, że niezależnie od wybranego sposobu uzdatniania wody, każdy z filtrów kuchennych wymaga podjęcia pewnych działań pielęgnacyjnych i serwisowych. Każde z urządzeń warto czyścić oraz dezynfekować. Tylko dzięki podjęciu tych czynności zachowane zostaną pełna higiena i bezpieczeństwo podczas filtracji wody.
Najważniejsza jest jednak regularna wymiana wkładów filtracyjnych oraz membran zgodnie z zaleceniami producenta.