Kiedy potrzebny jest filtr kuchenny?

Filtry kuchenne to niewielkie urządzenia, których przeznaczeniem jest zapewnienie krystalicznie czystej, smacznej wody o odpowiedniej barwie i zapachu. To najlepszy sposób na uzdatnianie wody wykorzystywanej do celów spożywczych. Kiedy warto zainwestować w filtr kuchenny? Jakie są zalety takiego rozwiązania?

Woda z kranu nie wszystkim odpowiada

Obecnie prowadzonych jest sporo akcji promujących spożywanie wody z kranu. Choć do jej picia zachęcani są wszyscy użytkownicy wody pochodzącej od lokalnych dostawców, a w zakładach jej skład jest sprawdzany nawet kilka razy dziennie, to wielu nie może przekonać się do picia kranówki.

Wśród powodów, dla których odbiorcy nie chcą jej spożywać prosto z kranu jest między innymi smak i zapach niedopasowane do ich potrzeb. Woda butelkowana często wydaje się konsumentom bardziej atrakcyjna pod względem walorów organoleptycznych, ale i bezpieczniejsza. Niemniej jednak produkcja plastikowych odpadów, która wiąże się z jej konsumpcją coraz częściej stanowi argument dla poszukiwania nowych źródeł pozyskiwania wody pitnej.

Różne ujęcia wody, różne problemy

Praktycznie w każdym gospodarstwie domowym jakość wody jest nieco inna. Wynika to nie tylko ze źródła pochodzenia wody lecz także infrastruktury oraz niepowtarzalnych właściwości wody, które tworzą związki chemiczne zawarte w cieczy.

W przypadku wody doprowadzanej z lokalnych wodociągów, musi ona spełniać wszelkie normy określone przez ministra zdrowia w stosownym rozporządzeniu. O zaistniałych problemach konsumenci muszą być natychmiast informowani.

Choć woda z lokalnych sieci nie może mieć żadnych przekroczeń, to jednak należy liczyć się z jednym istotnym faktem. Zakłady wodociągowe odpowiadają za jej jakość jedynie do budynku. Nie ponoszą odpowiedzialności za stan magistrali u danego odbiorcy, a ten może być naprawdę różny. Często rury w domach wielorodzinnych są niewymieniane od dziesiątek lat. Przepływająca przez nie woda może zostać ponownie zanieczyszczona.

Zupełnie inaczej jest w przypadku wody pochodzącej z własnych ujęć. Tutaj o jej skład i zgodność z normami, mającymi na celu utrzymanie standardów pełnego bezpieczeństwa i higieny użytkowania, odpowiada sam właściciel ujęcia.

W przypadku takiej wody kłopotem mogą okazać się zarówno niebezpieczne dla zdrowia mikroorganizmy, jak też przekroczenia żelaza, manganu, jonu amonowego, związków organicznych, azotanów. Aby rozeznać się w problemach dotyczących jakości wody, najlepiej rozpocząć od kompleksowej analizy wody.

Przeprowadzamy profesjonalne analizy fizykochemiczne wody. W celu zgłoszenia, zapraszamy do kontaktu.

Niezależnie od sposobu czerpania wody użytkowej i spożywczej, jej konsumenci najczęściej są nieusatysfakcjonowani z powodu właściwości organoleptycznych, niespełniających ich standardów oraz osadu, jaki pozostawia po sobie woda po procesie obróbki termicznej.

Właściwości organoleptyczne wody

Niewłaściwy smak, zapach i barwa wody stanowią spory kłopot, skutecznie zniechęcając użytkowników wody kranowej do jej bezpośredniego spożywania. Woda, zamiast być wykorzystywana w pełni jej możliwości, jest użytkowania jedynie w sposób pośredni: do przyrządzania kaw, herbat i innych napojów gorących, do gotowania zup i dań.

Przy takim wykorzystaniu również nie zawsze zdaje egzamin, ponieważ w wielu przypadkach może mieć wpływ na spłycenie walorów smakowych i aromatu. Niekiedy zawarte w wodzie substancje (jak choćby jony wapnia i magnezu) wytrącają się z niej pod wpływem temperatury, powodując powstawanie drobnych, nieestetycznych opiłków osadu.

Za niewłaściwy smak i zapach wody najczęściej obwiniane są chlor oraz jego pochodne, w mniejszym stopniu także związki organiczne.

Osad po gotowaniu wody

Równie częstym zjawiskiem, co właściwości organoleptyczne wody niespełniające potrzeb użytkowników, jest osad, który pozostawia po sobie woda. Najczęściej można go zauważyć na dnie garnka, grzałce czajnika lub unoszący się na powierzchni przestudzonych napojów gorących. Nie dość, że psuje estetykę, to jeszcze przyczynia się do skrócenia żywotności urządzeń kuchennych, mających z nim styczność.

Bardzo dużym problemem są częste awarie ekspresów powodowane właśnie przez osad wytrącony z wody podawanej do pojemnika, z którego czerpana jest do parzenia kaw.

Zazwyczaj przyczyną powstawania takiego zjawiska jest wysoki stopień twardości wody. Wynika on z obecności dużej ilości jonów wapnia i magnezu, do tego czasem także żelaza i manganu. Normy dotyczące twardości wody są dość rozległe, ponieważ nie stwierdzono, by to zjawisko mogło mieć negatywny wpływ na zdrowie.

Filtr kuchenny – sposób na niwelację problemów

Z wszystkimi kłopotami, jakie użytkownik odczuwa podczas korzystania z wody w kuchni, może poradzić sobie odpowiednio dobrany do potrzeb filtr kuchenny.

Asortyment filtrów kuchennych jest bardzo rozbudowany, zarówno pod względem rodzajów, jak też ceny i kosztów eksploatacji. Obecnie coraz większą popularność zyskują kilkuetapowe urządzenia podzlewozmywakowe, jak odwrócona osmoza czy ultrafiltracja.

Głównymi argumentami przemawiającymi za ich wyborem są: możliwość przefiltrowania dużych ilości wody, dokładne oczyszczanie, możliwość czerpania wody w dowolnym momencie, nawet w większych ilościach oraz możliwość dokładnego dopasowania parametrów wody do własnych potrzeb za pomocą doboru odpowiednich filtrów.

Kiedy warto założyć filtr kuchenny?

  • Kiedy pijemy dużo wody – filtry kuchenne generują znacznie niższe koszty niż woda butelkowana i z tego powodu są polecane do gospodarstw domowych, których mieszkańcy spożywają duże ilości wody. Ta jest podawana na bieżąco, zawsze świeża i dostępna w każdych ilościach, o każdej porze dnia
  • Kiedy chcemy być bardziej eko – obecnie na całym świecie dąży się do ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów. Zamiana plastikowej butelki na filtr kuchenny podłączony stale w kuchni na pewno pomoże w tym postanowieniu, a przy okazji przyczyni się do ograniczenia śladu wodnego
  • Kiedy wdrażamy zdrowy nawyk picia wody – woda to zdecydowanie najlepszy sposób na nawodnienie organizmu. Zamiana kolorowych napojów pełnych sztucznych substancji słodzących właśnie na nią jest polecana nie tylko osobom na diecie, ale praktycznie każdemu. Domowy filtr kuchenny z pewnością pomoże we wprowadzaniu i podtrzymywaniu nawyku picia wody u wszystkich mieszkańców gospodarstwa domowego
  • Kiedy wśród mieszkańców są sportowcy – sportowcy oraz osoby narażone na wzmożony wysiłek fizyczny (na przykład z powodu wykonywanego zawodu) to grupy szczególnie potrzebujące odpowiedniego nawodnienia. Filtr kuchenny na pewno zaspokoi dzienne zapotrzebowanie na świeżą i bezpieczną wodę. Ponadto na rynku dostępne są modele specjalnie przeznaczone dla tej grupy odbiorców. Mowa tu choćby o systemach odwróconej osmozy z wkładem rewitalizującym
  • Kiedy zależy nam na wydobyciu wszystkiego, co najlepsze z dań i napojów – jakość wody i jej właściwości mają ogromne znaczenie nie tylko podczas jej bezpośredniego spożywania. Chlor, jego pochodne, wysoki stopień twardości oraz inne związki chemiczne mogą mieć niebagatelny wpływ na ostateczny wygląd, aromat i smak przygotowywanych na bazie wody dań i napojów. Na przykład twarda woda przyczynia się do powstawania drobnych, białych opiłków kamiennego osadu na powierzchni herbat, kaw, zup. Dzięki filtrowi kuchennemu ich walory zostaną odpowiednio wydobyte, a wszystko, co przygotujemy będzie wyglądało po prostu apetycznie
  • Kiedy chcemy uzyskać jeszcze lepsze właściwości wody – bywają przypadki, w których jakość wody z kranu nie wzbudza żadnych obiekcji, jednak użytkownikom zależy na pełnym wydobyciu jej walorów. W takich sytuacjach filtr kuchenny również może okazać się niezastąpionym sposobem. Większość systemów dostępnych na rynku poprawia smak, zapach i barwę do tego stopnia, że wzbudzają pozytywne zaskoczenie wśród konsumentów, a do tego wreszcie w pełni odpowiadają ich oczekiwaniom
  • Kiedy zależy nam na ochronie drobnego AGD – woda z kuchennego kranu jest używana nie tylko do bezpośredniego spożycia, ale w niejednym gospodarstwie domowym także do uzupełnienia drobnego AGD, jak: czajnik, ekspres do kawy, zaparzacz do herbaty, parowar, a nawet żelazko. Surowa woda często pozostawia po sobie osad, prowadzący do skrócenia żywotności tych sprzętów bądź awarii. Stosując wodę przefiltrowaną przez odpowiednio dobrany filtr kuchenny, można uniknąć takich kłopotów

Zalety stosowania filtrów kuchennych

Wybór filtrów kuchennych jest naprawdę duży. Wśród nich można wymienić zarówno te małe i przenośne, jak dzbanki czy butelki filtrujące, filtry nakranowe. Istnieją również bardziej wydajne i dokładne urządzenia podzlewozmywakowe, a wśród nich dobrze znana odwrócona osmoza, ale oprócz tego ultrafiltracja, nanofiltracja.

Przytoczone wyżej filtry kuchenne różnią się od siebie nie tylko pod względem wyglądu i wielkości, ale też dokładności oczyszczania surowej wody. Mimo to można wymienić kilka zalet, jakie uzyskamy niezależnie od dokonanego wyboru:

  • Brak potrzeby dodatkowego gotowania wody
  • Poprawa wyglądu wody poprzez redukcję jej barwy
  • Poprawa zapachu wody
  • Poprawa smaku wody
  • Głębszy aromat i smak dań i napojów przygotowanych na bazie filtrowanej wody
  • Woda doskonała do przemywania delikatnych powierzchni (soczewki, okulary)
  • Oszczędności dla ludzi spożywających duże ilości wody
  • Oczyszczona woda dostępna w każdych ilościach

Kiedy potrzebny jest odżelaziacz wody?

Odżelaziacze wody są jednymi z bardziej znanych i często wybieranych urządzeń. Zgłaszają się po nie właściciele własnych ujęć wody. W jakim przypadku warto zdecydować się na odżelaziacz wody? Z jakimi zanieczyszczeniami radzą sobie produkty tego typu?

Woda z własnego ujęcia wielką niewiadomą

Dane GIS z 2016 roku mówią o tym, że z wody wodociągowej na terenach miejskich w tamtym czasie korzystało około 92% ogółu ludności, natomiast na terenach wiejskich było to prawie 85%. Choć te statystyki pewnie uległy zmianie, niezaprzeczalnym jest fakt, że obecnie nadal wiele gospodarstw domowych korzysta z własnego ujęcia wody, jako głównego źródła na potrzeby spożywcze i gospodarcze.

Takie rozwiązanie ma pewne zalety, jednak obarcza właściciela ogromną odpowiedzialnością, wynikającą z potrzeby stałego monitorowania zarówno stanu ujęcia wody, jak i jej parametrów. W przypadku wodociągów za jakość dostarczanej wody odpowiadają zakłady i stale sprawdzają zgodność z obowiązującymi normami.

Woda z własnego ujęcia nie jest poddawana takim procederom i może kryć w sobie naprawdę różne substancje, w różnych stężeniach. Mowa tu choćby o szkodliwych dla zdrowia azotanach i azotynach oraz mikroorganizmach. Jednym z najczęściej pojawiających się przekroczeń w przypadku własnych ujęć jest żelazo.

Skąd się bierze żelazo w wodzie?

Żelazo stanowi jeden z najbardziej rozpowszechnionych składników skorupy ziemskiej, a to potwierdza fakt, że jest czwartym, co do częstotliwości występowania. Jest obecny w postaci tlenków, węglanów i siarczków w utworach geologicznych, skąd z łatwością przenika do wód podziemnych.

Żelazo jest uwalniane w wyniku hydrolizy oraz na skutek działania dwutlenku węgla rozpuszczonego w wodzie. Duże ilości żelaza znajdują się w skałach magmowych, ilastych, rudach siarczkowych, pirytach i łupkach pirytowych.

Szacuje się, że żelazo występuje w stężeniach wyższych niż dopuszczalne w nawet 70% surowych wód z ujęć podziemnych. Rozpiętość stężeń jest bardzo duża, a przekroczenia w niektórych przypadkach mogą być nawet kilkudziesięciokrotne. Występowaniu żelaza w dużych ilościach w wodzie sprzyja jej niski odczyn pH oraz obecność związków organicznych.

Choć w większości przypadków występowanie żelaza w wodzie jest spowodowane zjawiskami naturalnymi, to zdarza się, że jego obecność wynika z zanieczyszczenia przez wody kopalniane, odcieki pochodzące ze składowisk odpadów, ścieki przemysłowe pochodzące z obiektów górniczych, kopalni węgla, rud żelaza, ścieki z zakładów chemicznych oraz innych branż, w których wykorzystywane są materiały o znacznej zawartości żelaza.

W przypadku wód powierzchniowych rzadko kiedy możemy mówić o znacznych przekroczeniach żelaza. Jest to spowodowane większą dostępnością tlenu niż ma to miejsce w przypadku wód podziemnych. W wodach tego typu żelazo występuje zazwyczaj w formie trudno rozpuszczalnej i skutkuje zwiększoną ilością zawiesin w wodzie.

Forma występowania żelaza w wodzie

Żelazo może występować w wodzie w formie rozpuszczalnej, niewidocznej dla oka, jak i trudno rozpuszczalnej, przyjmującej postać drobnych, wytrąconych cząstek. Osiągane w wodzie stężenia i forma występowania są uzależnione przede wszystkim od warunków utleniająco-redukcyjnych oraz pH wody.

W przypadku wód podziemnych, ale również głębokich jezior oraz zbiorników, przeważającą formą, w której występuje żelazo jest rozpuszczalna (na drugim stopniu utleniania). W takiej formie żelazo jest w stanie osiągać bardzo duże stężenia, przy czym temu stanowi nie musi towarzyszyć wyraźny wzrost barwy i mętności wody.

W wodach powierzchniowych, o znacznym stopniu napowietrzenia częstszą formą jest żelazo trudno rozpuszczalne na trzecim stopniu utleniania. Ten rodzaj łatwo wytrąca się z wody w formie osadu. Nawet przy niewielkich stężeniach widoczny będzie wzrost mętności i barwy. Cechą charakterystyczną żelaza w formie trudno rozpuszczalnej jest rdzawo-brunatne zabarwienie.

Jakie są normy żelaza w wodzie?

Dokumentem regulującym dopuszczalne stężenie żelaza w wodzie jest w Polsce Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Maksymalna wartość wynosi 0,2 mg Fe/l.

W przypadku własnych ujęć wody podziemnej stężenia są naprawdę zróżnicowane, a zawartość żelaza może być znikoma lub wynosić nawet do 30-40 mg Fe/l. W dodatku przekroczeniom żelaza bardzo często towarzyszy także jon amonowy, mangan czy dwutlenek węgla.

Skutki użytkowania wody z nadmiarem żelaza

Żelazo może dać się użytkownikom wody we znaki nawet już przy niewielkich przekroczeniach, sięgających 0,3 mg Fe/l. Wykorzystywanie wody o wysokim stężeniu tej substancji to wiele strat widocznych gołym okiem, ale i takich, które mogą objawić się dopiero po pewnym czasie.

Żelazo a właściwości organoleptyczne wody

Jak już wiadomo z powyższych akapitów, woda pochodząca z ujęć podziemnych raczej nie posiada wzmożonej barwy i mętności. Sytuacja może ulec jednak zmianie podczas ujmowania wody ze względu na zmianę warunków utleniająco-redukcyjnych. Może dochodzić do wytrącania się żelaza w formie trudno rozpuszczalnej, przez co woda będzie bogata w osad i zawiesinę. Może nastąpić wzrost mętności i barwy.

W niektórych przypadkach wzrost mętności wody może być już dostrzegalny przez odbiorców nawet przy wartości 0,1 mg Fe/l. Oprócz tego, żelazo może mieć również wpływ na zmianę smaku i zapachu wody.

Woda o dużej zawartości żelaza jest często całkowicie odrzucana do celów spożywczych. Ze względu na niskie doznania estetyczne i posmak, wielu odbiorców rezygnuje z jej spożywania i gotowania na jej bazie ciepłych napojów oraz dań.

Żelazo w wodzie a domowe instalacje

Jednym z największych problemów, jakie powoduje żelazo obecne w wodzie jest ten, dotyczący stanu technicznego instalacji. Praktycznie w każdym przypadku obserwowane jest osadzanie się nierozpuszczalnych związków żelaza na wewnętrznych ściankach przewodów oraz innych elementach instalacji.

Osady związane z występowaniem żelaza w wodzie z czasem twardnieją. W trakcie eksploatacji warstwa staje się coraz większa. Problem ma jeszcze większą skalę, jeśli woda charakteryzuje się też wysokim stopniem twardości. Obecność osadu jest równoznaczna ze zmniejszeniem światła przewodów. W skrajnych przypadkach może dochodzić do jego całkowitego zaniku i poważnej awarii.

Mniejsze światło w rurach to też słabszy przepływ i potrzeba większego zużycia energii na przesyłanie wody do instalacji. Może dochodzić do korozji pod osadami, odrywania się fragmentów osadów i przepływu wraz z dostarczaną wodą. To może skutkować nie tylko pogorszeniem samej jakości wody, ale i awariami sprzętów AGD, przez które przepływa.

Osad z żelaza stanowi doskonałe środowisko do rozwoju drobnoustrojów, a zwłaszcza bakterii żelazistych. Bakterie tego rodzaju przyczyniają się do narastania osadów poprzez utlenianie żelaza do form o niskiej rozpuszczalności oraz tworzenia się biofilmu w miejscach przepływu wody.

Osad po żelazie obecny w instalacjach nie sprzyja skutecznej dezynfekcji. Chemiczne środki dezynfekujące nie są w stanie przenikać przez warstwy.

Żelazo w wodzie a gospodarstwo domowe

Barwa i mętność wody to nie tylko powody, przez które woda nie nadaje się do picia, ale nawet do użytkowania na cele gospodarcze. Przede wszystkim obecność problemu podwyższonego stężenia żelaza można dostrzec już na pierwszy rzut oka w pobliżu miejsc poboru wody. Rdzawe przebarwienia pojawiają się na powierzchniach ceramiki sanitarnej. Osad jest bardzo trudny do odczyszczenia, wymaga zastosowania specjalistycznych detergentów, które nie dość, że są drogie, to jeszcze niekorzystnie oddziałują na środowisko. Ponadto usuwanie przebarwień wiąże się z długim szorowaniem i starciem powierzchni ochronnej na zlewach lub w wannie, co skutkuje jeszcze większymi kłopotami.

Użytkownicy wody o dużej zawartości żelaza uskarżają się również na kiepski stan tkanin po praniu. Często dopiero co wyciągnięte z pralki są poszarzałe lub bez trudu na ich powierzchni można zauważyć rdzawe przebarwienia.

Taka woda praktycznie nie nadaje się do sprzątania, zmywania naczyń czy podlewania roślin.

Żelazo w wodzie a ogród

Wysokie stężenie żelaza w wodzie nie jest co prawda szkodliwe dla samych roślin, jednak podlewanie trawnika i dopracowanego ogrodu zażelazioną wodą może skończyć się znacznym obniżeniem estetyki. Wytrącone z wody rdzawe cząsteczki osadzają się na trawie, liściach i kwiatach, niszcząc ich piękno. Ponadto rdzawe zacieki pozostają na kostce brukowej, ozdobnych kamieniach, a usuwanie takich zanieczyszczeń wymaga czasu i stosowania specjalistycznych preparatów.

Na przekroczenia żelaza w wodzie szczególnie powinni uważać właściciele automatycznych systemów nawadniających ogród. Cząsteczki żelaza w formie nierozpuszczalnej mogą przytykać komponenty układu, prowadząc do spadku wydajności i kosztownych awarii.

Wpływ wody z żelazem na zdrowie – czy są powody do obaw?

Według oceny Głównego Inspektoratu Sanitarnego nawet, jeśli wartość parametryczna żelaza w wodzie jest przewyższona kilkukrotnie, to i tak żelazo przyjmowane z wodą pitną nie przyczynia się w dużym stopniu do obciążenia organizmu i nie można stwierdzić dużego ryzyka negatywnego wpływu na stan zdrowia. Ta opinia odnosi się również do przypadków, w których ilość żelaza jest na tyle duża, że doprowadziła do znacznego wzrostu barwy i mętności wody oraz zmiany smaku.

Z kolei eksperci Światowej Organizacji Zdrowia wskazali, że stężenie żelaza w wodzie przeznaczonej do celów spożywczych, które nie przekracza 2 mg/l można uznać za niepowodujące żadnych negatywnych skutków zdrowotnych. I tak już przy znacznie niższych stężeniach większość konsumentów nie chce korzystać z wody bogatej w żelazo ze względu na właściwości organoleptyczne.

Jak usuwać żelazo z wody?

Istnieje wiele sposobów na usuwanie żelaza z wody. Dobór zależy od potrzeb, zużycia wody, skali występowania problemu.

Wśród najskuteczniejszych sposobów wymieniane są centralne odżelaziacze wody wykorzystujące w swoim działaniu wstępne napowietrzanie wody. Do zastosowań w gospodarstwach domowych szczególnie polecane są odżelaziacze wody marki Ecoperla. Przy mniejszych przekroczeniach i niewielkim zapotrzebowaniu na wodę można zastosować odżelaziacz wody z komorą sprężonego powietrza Ecoperla Oxytower, natomiast przy większych potrzebach i dużych stężeniach żelaza idealnym rozwiązaniem będzie seria Ecoperla Ironitower.

Zacznij od analizy wody

Wybór metody odżelaziania wody najlepiej pozostawić specjaliście z branży. Wynika to z faktu, że przy doborze właściwego urządzenia istotne jest nie tylko stężenie żelaza w wodzie, ale również inne parametry, jak choćby utlenialność czy odczyn pH.

Odżelaziacze wody dobiera się na podstawie fizykochemicznej analizy wody, którą można zlecić u nas. Dysponujemy profesjonalną, nowoczesną aparaturą pomiarową, a wyniki wraz z przygotowaną ofertą staramy się dostarczać do zleceniodawcy tak szybko, jak to możliwe.

Kiedy potrzebna jest kolumna węglowa?

Kolumny węglowe obecnie zyskują na popularności i są coraz chętniej montowanymi urządzeniami filtracyjnymi, niezależnie od ujęcia poboru wody. Węgiel aktywny uznawany jest za jeden z najlepszych adsorbentów i jest w stanie zatrzymać tysiące związków chemicznych. Kiedy jednak dokładnie potrzebna jest kolumna węglowa?

Problemy z wodą z kranu

Woda wykorzystywana na co dzień w wielu gospodarstwach domowych nie zawsze jest krystalicznie czysta, a często nawet pozostawia wiele do życzenia pod względem jakości. Problemem może być nie tylko osad po twardej wodzie, który niekorzystnie wpływa na urządzenia i instalacje mające z nią styczność.

Dość zauważalnym kłopotem jest rezygnacja ze spożywania wody z kranu na rzecz butelkowanej. Najczęściej wymienianym powodem takiego zachowania użytkowników jest smak, zapach oraz barwa niespełniające ich oczekiwań.

Ponadto może się zdarzać, że woda podrażnia delikatną skórę podczas kontaktu z nią, pozostawiając zaczerwienienia, uczucie świądu bądź pieczenia lub powodując suchość.

Nieodpowiednie właściwości organoleptyczne wody z kranu

Niedopasowane do oczekiwań właściwości organoleptyczne wody to jeden z najczęstszych powodów zaprzestania spożywania wody kranowej. Jeśli pobierana woda pochodzi z sieci wodociągowej, należy mieć świadomość, że jej właściwości muszą w pełni odpowiadać wymaganiom stawianym przez adekwatne rozporządzenie i zakłady robią wszystko, by normy zostały spełnione. Użytkownicy mogą więc być pewni, że taka woda nie zaszkodzi zdrowiu.

Kłopotem jednak może być smak i zapach, które nie zawsze zachęcają do spożycia. Jest to kwestią bardzo indywidualną, jednak mogącą wynikać z obecności niektórych substancji chemicznych w wodzie (nawet, jeśli nie występują w przekroczeniach).

Najczęściej za gorszy odbiór wody pod kątem organoleptycznym obwiniany jest chlor oraz jego pochodne, jednak jest cała gama innych substancji, jak na przykład związki organiczne, które również mają niebagatelny wpływ na odczucia odbiorcy.

Rezygnacja ze spożywania wody z kranu na rzecz wody sprzedawanej w plastikowych pojemnikach wiąże się ze zwiększonymi kosztami, większą produkcją odpadów, mniej ekologicznym trybem życia, potrzebą dźwigania ciężkich opakowań.

Należy pamiętać, że związki negatywnie wpływające na smak, zapach i barwę wody nie są też mile widziane podczas przyrządzania dań i napojów na bazie takiej wody. Mają wpływ na ich walory, w tym aromat i wygląd.

Woda podrażnia skórę podczas kąpieli

Równie kłopotliwym zjawiskiem w wielu przypadkach są podrażnienia oraz przesuszenia skóry szczególnie wyczuwalne po kąpieli bądź innym kontakcie skóry z wodą. Grupą szczególnie narażoną na oddziaływanie wody w negatywny sposób na ciało są osoby z nadwrażliwą skórą, alergicy, małe dzieci, osoby starsze, osoby z chorobami skórnymi.

Do poczucia nasilenia uczulenia, suchości, zaczerwienień oraz innych skutków w dużej mierze również przyczynia się chlor oraz związki pochodne. Regularna styczność z zanieczyszczoną w ten sposób wodą może mieć negatywny wpływ na warstwę lipidową skóry, która stanowi naturalną barierę ochronną. Przez to użytkownicy stają się bardziej podatni na infekcje, grzybice oraz stany zapalne.

Na korzystaniu z wody bogatej w związki chloru cierpi nie tylko skóra, ale też włosy. Po dłuższym kontakcie z wodą stają się przesuszone, łamliwe, pozbawione blasku.

Chlor – najczęstszy winowajca

Z powyższych opisów wynika, że brak pełnego komfortu użytkowania wody w gospodarstwie domowym jest w dużej mierze spowodowany obecnością związków chloru w wodzie. I choć ten jest o wiele bardziej wyczuwalny na publicznych pływalniach, to niektórzy bez trudu są go w stanie zidentyfikować również w kranówce.

Standardy dotyczące wody spożywczej wyznaczone w rozporządzeniu mówią o tym, że tego związku nie powinno być więcej niż 0,3 mg/l. Normy w znaczącej większości są zachowane. Należy jednak mieć na uwadze, że ta substancja może dać o sobie znać nawet już przy stężeniu 0,05 mg/l.

Skąd chlor w wodzie z kranu?

Ze względu na to, że chlor jest bardzo aktywnym utleniaczem, a też do tej pory nie udało się znaleźć lepszego środka, równie skutecznego, ekonomicznego w użyciu, to właśnie tą substancję stosuje się powszechnie w dezynfekcji wody.

Za pomocą związków chloru swoje studnie dezynfekują indywidualnie użytkownicy, ale na podobnej zasadzie działają również całe sieci wodociągowe. Instalacje prowadzące od zakładów do użytkownika są bardzo rozległe. Zanim woda trafi do miejsca poboru, może nimi płynąć nawet kilka dni. W związku z tym niezbędne jest dobre zabezpieczenie przed możliwością wtórnego skażenia biologicznego.

Środki dezynfekujące na bazie chloru doskonale radzą sobie z zatrzymywaniem rozwoju mikroorganizmów, dzięki czemu woda jest bezpieczna i nie ma szans na zaistnienie ryzyka pojawienia się chorób zakaźnych u odbiorców.

Choć chlor jest toksyczny, to jednak stosowany w dezynfekcji zgodnie z obowiązującymi normami nie stwarza bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia człowieka.

Czy obecność chloru w wodzie jest konieczna?

Dezynfekcję wody za pomocą środków posiadających chlor w składzie zaczęto stosować pod koniec XIX wieku. Od tamtego czasu jest niezastąpiony i pewnie jeszcze trochę minie zanim znajdzie się lepszy środek ochrony wody przed skażeniem biologicznym.

Współcześnie w zakładach wodociągowych stosuje się naprawdę nowoczesne metody uzdatniania wody. Dzięki zastosowaniu procesu oczyszczania wody możliwa jest minimalizacja dawki chloru do dezynfekcji.

Przy tym wszystkim należy mieć na uwadze, że jednak obecność chloru w wodzie to nie są same plusy. Oprócz zmiany smaku, zapachu i właściwości podrażniających skórę, należy jeszcze poruszyć kwestię produktów ubocznych dezynfekcji wody.

Podczas przepływu dezynfekowanej wody przez instalację chlor zaczyna wchodzić w reakcję z innymi substancjami. Na skutek tego procesu powstają chlorowcopochodne, które nie dość, że są bardzo toksyczne to jeszcze wykazują działanie kancerogenne.

Inne związki wpływające na jakość wody

Chlor i jego pochodne nie są jednak jedynymi substancjami, których należy pozbyć się, aby korzystać z wody najwyższej jakości.

Warto redukować także związki organiczne, pestycydy, herbicydy, radon, rozpuszczalniki oraz całą masę związków chemicznych wytworzonych przez człowieka, które znajdują się w wodzie i stanowią zagrożenie dla dobrego stanu zdrowia.

Te zanieczyszczenia jest w stanie wyeliminować z wody węgiel aktywny. Oprócz tego na drodze filtracji usuwane są: niektóre metale ciężkie, a nawet cysty giardia, mętność czy pyłki.

Kolumna węglowa – najlepsze rozwiązanie

Jednym z najchętniej polecanych i wybieranych sposobów na walkę z wszystkimi wyżej wymienionymi problemami jest kolumna węglowa.

Kolumny węglowe to centralne urządzenia filtracyjne, które montuje się na wejściu wody do budynku. Cechą charakterystyczną są duże pojemności butli ciśnieniowych, dzięki czemu wnętrze wypełnia węgiel aktywny, zapewniający ogromną powierzchnię filtracyjną do pochłaniania zanieczyszczeń chemicznych.

Zastosowanie kolumny węglowej niesie ze sobą kilka kluczowych zalet. Przede wszystkim chodzi tu o wydajną filtrację wody, która ma wystarczająco długi kontakt ze złożem, by zostać dokładnie oczyszczoną. Czysta woda jest podawana na całą instalację, a więc niezależnie od miejsca poboru wody, zawsze jest odpowiedniej jakości.

Kolumny węglowe nie powodują znaczących spadków ciśnienia w instalacji, a do tego są bardzo ekonomiczne w utrzymaniu. Właściwości węgla aktywnego stanowiącego złoże można odzyskiwać kilkukrotnie na drodze regeneracji.

Warto wybierać kolumny węglowe pracujące na węglu aktywnym wytworzonym z łupin orzechów kokosowych. Takie właśnie ma między innymi seria kolumn węglowych Ecoperla Carbotower.

Kiedy warto założyć kolumnę węglową?

Kolumnę węglową warto założyć, jeśli gospodarzom zależy na tym, aby woda w każdym miejscu poboru odznaczała się najlepszymi właściwościami.

To dobry pomysł na oczyszczanie wody, jeśli użytkownikom zależy na jej kompleksowym wykorzystaniu. Montaż kolumny węglowej zapewni wodę o odpowiednim smaku i zapachu przystosowaną do użycia w kuchni – spożywania bezpośrednio z kranu, gotowania na niej, przyrządzania napojów gorących. Z drugiej strony będzie można odczuć również pozytywne zmiany w użytkowaniu wody podczas kąpieli, mycia rąk czy twarzy.

Ta metoda uzdatniania wody jest polecana zwłaszcza osobom z kłopotami skórnymi. Alergicy zazwyczaj odczuwają o wiele większy komfort korzystając z wody przefiltrowanej przez kolumnę węglową.

Jeśli tylko istnieją warunki w gospodarstwie domowym, to kolumny węglowe są polecane zamiast filtrów narurowych z wkładami węglowymi ze względu na trwałość i efektywność. Ponadto złoże w takim urządzeniu wystarczy wymienić raz na kilka lat, a wkłady wymagają wymiany co parę miesięcy.

Kolumny węglowe są również polecane w zestawach ze zmiękczaczami wody. To rozwiązanie dla wymagających, którzy oczekują najwyższego standardu podczas użytkowania wody.

Kiedy potrzebny jest zmiękczacz wody?

Zmiękczacz wody to coraz częściej wymieniana nazwa urządzeń filtracyjnych. Obecnie są dostępne na coraz szerszą skalę i można je bez problemu dostać nawet w marketach budowlanych. Kiedy zmiękczacz wody jest potrzebny? Co zapewniają takie urządzenia? Czy warto zainstalować zmiękczacz wody w domu?

Twarda woda w całej Polsce

Twardość wody jest jej naturalną cechą wynikającą z obecności kationów wapnia i magnezu oraz opcjonalnie żelaza (II) oraz manganu (II). Im wyższe stężenie kationów, tym można mówić o wyższym stopniu twardości wody.

Zazwyczaj mając na myśli stopień twardości wody, odnosimy się do twardości ogólnej, jednak warto zdawać sobie sprawę, że na jej wartość składa się twardość węglanowa i niewęglanowa.

Twardość węglanowa, inaczej przemijająca, jest tworzona głównie przez wodorowęglany wapnia i magnezu. Te związki charakteryzują się nietrwałością termiczną. Podczas ogrzewania wody zmieniają formę na nierozpuszczalne w wodzie węglany, wytrącające się w formie osadu zwanego powszechnie kamieniem kotłowym.

Twardość niewęglanowa (trwała) jest z kolei powodowana obecnością w wodzie siarczanów, azotanów, chlorków oraz wielu innych rozpuszczalnych soli, w tym głównie wapnia i magnezu.

Problemy z twardą wodą występują na terenie całej Polski, jednak w każdym miejscu stopień twardości wody może być nieco inny. Problemy z wysokim stopniem twardości wody są szczególnie zauważalne na terenie województwa: lubuskiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, zachodniopomorskiego.

Dopuszczalne w naszym kraju normy są bardzo rozległe, ponieważ wynoszą od 60 do nawet 500 mg CaCO3/l. Przy czym z kranów najczęściej płynie woda średnio twarda bądź twarda, a stąd wiele kłopotów w gospodarstwie domowym.

Najczęstsze problemy z twardą wodą

Problemy, na jakie mogą uskarżać się użytkownicy twardej wody wynikają głównie z jej skłonności do wytrącania osadu. Skutki są odczuwalne w całym gospodarstwie domowym i przyczyniają się do strat w domowym budżecie oraz znacznego zmniejszenia komfortu codziennego użytkowania wody.

Oto najczęstsze przykłady skutków regularnego i długoterminowego użytkowania wody o wysokim stopniu twardości.

Spadek wydajności urządzeń grzewczych

Największym problemem z wysokim stopniem twardości wody jest kamień kotłowy, jaki po sobie pozostawia. Przed jego obecnością ostrzegają zwłaszcza producenci kotłów grzewczych.

Kamień kotłowy ma tendencję do osiadania na ściankach kotłów grzewczych, bojlerów, wewnątrz rur, na elementach podgrzewających wodę. Jego charakterystyczna struktura sprawia, że warstwa powiększa się bardzo szybko. Przez to wydajność kotłów oraz wymienników ciepła stale spada.

Może dochodzić do lokalnych przegrzań lub niedogrzań, znacznego zmniejszenia światła rur bądź całkowitego zaniku, zmniejszenia i destabilizacji przepływu, oscylacji poziomu wody. Znacznemu przyspieszeniu ulega proces korozji pod osadami. Ponadto osad w rurach to doskonałe środowisko do rozwoju różnych gatunków mikroorganizmów – niektóre z nich mogą okazać się zagrożeniem dla zdrowia.

Warto wiedzieć, że kamień kotłowy 20 razy gorzej przewodzi ciepło w porównaniu ze stalą. To właśnie przez niego dochodzi do ogromnych strat ciepła w gospodarstwach domowych. Szacuje się, że już 3 mm osadu wewnątrz kotła spowodują straty energii sięgające nawet 30%.

Twarda woda może też spowodować problem z pracą bojlera. Przez zgromadzony wewnątrz osad bojler może załączać się częściej i gromadzić znacznie mniejsze ilości wody.

Na wysokim stopniu twardości wody ucierpi również domowe AGD. Elementy mające styczność z wodą bardzo często ulegają awariom przez nagromadzony na nich osad. Nie dość, że usterki są dość kosztowne w naprawie, to jeszcze znacznie spada żywotność sprzętu i częściej trzeba go wymieniać na nowy.

Spadek wydajności środków czyszczących

Twardość wody ma bezpośredni wpływ na napięcie powierzchniowe wody. Im wyższy stopień twardości wody, tym bardziej wzrasta ta właściwość. Taką wodą ciężko zwilżyć powierzchnie, trudniej nią czyścić zabrudzenia, znacznie gorzej rozpuszczają się w niej środki czystości i kosmetyki.

Przy tej właściwości wody trzeba się przygotować na znacznie większe zużycie na przykład mydła. Wynika to z faktu, że przy twardej wodzie wytrącają się trudno rozpuszczalne kwasy tłuszczowe i metale odpowiedzialne za twardość wody. Wszelkiego rodzaju mydła i żele do mycia wykazują niską wrażliwość na obecne w wodzie rozpuszczalne sole.

Przez twardą wodę środki piorące nie spełniają swojej funkcji, a do sprzątania niezbędne jest zastosowanie niejednokrotnie o wiele silniejszych odkamieniaczy i środków chemicznych, a to ma negatywny wpływ nie tylko na portfel, ale i środowisko.

Zużycie detergentów przy korzystaniu z wody o wysokim stopniu twardości może być większe nawet o 60% od realnie koniecznego na zaspokojenie potrzeb gospodarstwa domowego.

Problemy ze skórą i włosami

Z poprzednich akapitów wynika, że twarda woda będzie miała wpływ na większe zapotrzebowanie na szampon do włosów czy żel pod prysznic, ale oprócz tego może niekorzystnie oddziaływać na skórę oraz włosy.

Sole wapnia i magnezu obecne w twardej wodzie podrażniają gruczoły łojowe, przez co te wydzielają serum w większych ilościach. To z kolei wpływa na pojawienie się niedoskonałości, zaczerwienień, uczucia pieczenia i świądu. Twardą wodą ciężko zmyć kosmetyki, a pozostający po nich osad zatyka pory w konsekwencji prowadząc do znacznego przesuszania się skóry. Takie kłopoty dotyczą całego ciała, także skóry głowy.

W związku z oddziaływaniem twardej wody na skórę głowy częstym problemem, z jakim borykają się jej użytkownicy, jest intensywne przetłuszczanie włosów, problemy z łupieżem, inne choroby skórne. Same włosy przy regularnym myciu w twardej wodzie stają się suche, matowe, ciężkie do rozczesania i odżywienia.

Kąpiele w wodzie o wysokim stopniu twardości są szczególnie odradzane osobom z wrażliwą skórą oraz alergikom ze względu na możliwość wzmożenia kłopotów.

Jak sprawdzić czy w domu jest twarda woda?

Osad jest objawem i może świadczyć o kłopocie wysokiego stopnia twardości wody. Aby precyzyjnie sprawdzić, z jakim dokładnie stopniem twardości wody mamy do czynienia, można podjąć trzy alternatywne działania:

  1. Zlecić przebadanie stopnia twardości wody w lokalnej placówce sanitarno-epidemiologicznej
  2. Zlecić analizę wody i zwrócić się z prośbą o spersonalizowaną ofertę w firmie z branży uzdatniania wody. Oferujemy wykonanie profesjonalnej analizy fizykochemicznej oraz dobór urządzeń. Do każdego przypadku podchodzimy indywidualnie i staramy się znaleźć najlepsze rozwiązania
  3. Samodzielne przeprowadzenie testu twardości wody za pomocą paskowego lub kropelkowego testera twardości wody

W przypadku własnych ujęć zalecane jest przeprowadzenie kompleksowej analizy wody. Jest to dość istotne ze względu na źródło jej pochodzenia i brak znajomości składu chemicznego. Problemem może być nie tylko twarda woda, ale również nadmiar innych zanieczyszczeń. W wielu przypadkach niezbędne jest dodatkowe zastosowanie innych metod uzdatniania wody.

Większość osób podejrzewających obecność wysokiego stopnia twardości wody decyduje się na samodzielne przebadanie tego parametru za pomocą testera. Szczególnie polecane są kropelkowe testery twardości wody ze względu na możliwość uzyskania precyzyjnego wyniku.

W przypadku wody wodociągowej informacje o stopniu twardości wody można znaleźć na stronie lokalnego dostawcy. Zakłady mają obowiązek informowania odbiorców o aktualnych parametrach.

Uzyskane wyniki bądź informacje dotyczące stopnia twardości wody warto porównać z obowiązującą skalą twardości wody. Wygląda następująco:

  • Woda bardzo miękka – 0-4 dH
  • Woda miękka – 5-8 dH
  • Woda średnio twarda – 9-12 dH
  • Woda twarda – 13-18 dH
  • Woda bardzo twarda – ponad 19 dH

Uznaje się, że woda o stopniu twardości powyżej 10 dH kwalifikuje się, jako woda do zmiękczania.

Na ratunek zmiękczacz wody

Jednym z najczęściej polecanych sposobów na wszystkie negatywne skutki twardej wody jest centralny zmiękczacz wody. Te urządzenia są uznawane za jedne z najbardziej wydajnych i najwygodniejszych w eksploatacji. Wymagają minimum uwagi użytkownika, a proces redukcji twardości wody jest bardzo dokładny.

Zmiękczacze wody działają na zasadzie wymiany jonowej. Proces ten zachodzi na specjalnie wyselekcjonowanych żywicach jonowymiennych, wymagających regeneracji. Do procesu płukania złoża zazwyczaj wykorzystywany jest roztwór solanki.

Woda po zmiękczaniu nadaje się nie tylko do celów użytkowych, ale również do bezpośredniego spożycia. Jej smak nie ulega zmianie. Na ilość wody spożywanej po procesie zmiękczania powinny uważać jedynie osoby na diecie niskosodowej.

Zmiękczacz wody sprawdzi się, jeśli:

  • Chcesz poprawić komfort korzystania z wody
  • Zależy Ci na ochronie domowych instalacji oraz urządzeń
  • Chcesz uniknąć kosztownych awarii powodowanych przez osad
  • Chcesz pozbyć się raz na zawsze problemów z kamiennym osadem na powierzchniach
  • Stawiasz na nowoczesne rozwiązania, które pomogą zaoszczędzić
  • Zależy Ci na korzystaniu z wody najwyższej jakości
  • Cenisz wygodne rozwiązania, niewymagające wiele uwagi

Korzyści, jakie zapewnia zmiękczacz wody

  • Oszczędności w domowym budżecie – zamieniając twardą wodę na miękką można sporo zaoszczędzić. Przede wszystkim chodzi tu o mniejsze rachunki za ogrzewanie. Dzięki zwiększeniu wydajności kotła grzewczego (co zapewnia brak osadu odkładającego się wewnątrz) można zaoszczędzić nawet do 30% w tym zakresie w ciągu roku. Przy miękkiej wodzie znacząco spada zużycie środków czystości, proszków do prania, detergentów. Szacuje się, że zapotrzebowanie na detergenty może być mniejsze nawet o 60%. To oznacza dobre efekty przy znacznie mniejszych zużywanych ilościach. Ponadto odchodzą wydatki na środki odkamieniające i naprawę komponentów urządzeń zniszczonych przez twardą wodę
  • Dłuższa żywotność sprzętu AGD – brak osadu to lepsza wydajność i dłuższa żywotność domowego sprzętu AGD mającego styczność z wodą, kotłów grzewczych, bojlerów oraz całych instalacji
  • Łatwe i szybkie sprzątanie – dzięki miękkiej wodzie można zaoszczędzić nie tylko pieniądze, ale i czas poświęcany na sprzątanie. Brak osadu odkładającego się na kuchennej i łazienkowej armaturze to brak potrzeby uciążliwego szorowania i stosowania silnych detergentów
  • Lepszy wygląd dań i napojów – potrawy i napoje przyrządzone na miękkiej wodzie zawsze będą wyglądały apetycznie i charakteryzowały się odpowiednim aromatem. Brak drobnych opiłków osadu na ich powierzchni to dodatkowa zaleta
  • Lepszy stan tkanin – świeżo uprane tkaniny będą miękkie i pachnące. Substancje odpowiedzialne za twardość wody często tworzą związki ze środkami piorącymi, prowadząc do ograniczenia ich skutecznego działania. W przypadku zmiękczonej wody nie będzie takich problemów
  • Naczynia wymyte na błysk – mycie naczyń w twardej wodzie sprawia, że szkło staje się matowe, a na talerzach i kubkach pozostają smugi oraz zacieki. Zupełnie odwrotna sytuacja jest przy wodzie miękkiej. Właściciele zmiękczaczy wody często rezygnują z dosypywania soli do zmywarki oraz dolewania dodatkowego nabłyszczacza, ponieważ uzyskiwane efekty mycia są zadowalające
  • Lepsza kondycja skóry i włosów – miękka woda jest przyjazna dla skóry oraz włosów. Dobrze spłukuje kosmetyki i środki czystości, dzięki czemu na skórze nie tworzy się warstwa osadu. Nie dochodzi do przesuszeń i występowania zaczerwienień. Często przy regularnym stosowaniu miękkiej wody do kąpieli kondycja skóry poprawia się na tyle, że nie trzeba stosować silnych kremów nawilżających do ciała. Poprawie powinien ulec także stan włosów. Użytkownicy miękkiej wody zauważają, że po użyciu włosy są przyjemne w dotyku, mniej się puszą, a produkty do pielęgnacji działają znacznie lepiej

Gdzie zamontować zmiękczacz wody?

Zmiękczacz wody powinien zostać zainstalowany na głównym wejściu wody do budynku, w okolicach wodomierza, przed rozgałęzieniem instalacji na konkretne pomieszczenia. Należy zadbać, aby w pomieszczeniu przeznaczonym na montaż znajdował się odpływ do kanalizacji oraz stały dostęp do prądu.

Eksploatacja zmiękczacza wody

Centralne zmiękczacze wody nie są wymagającymi urządzeniami, jeśli chodzi o eksploatację. Cały proces zmiękczania wody oraz regeneracji jest sterowany automatycznie za pośrednictwem głowicy sterującej. Użytkownik musi pamiętać o regularnym kontrolowaniu poziomu soli w zbiorniku solanki oraz uzupełnianiu deficytów w razie wystąpienia takiej potrzeby.

Raz na 12 miesięcy warto przeprowadzić czynności, mające na celu utrzymanie urządzenia w jak najlepszym stanie. Warto zaaplikować preparat dezynfekujący oraz środek mający na celu oczyszczenie żywicy (między innymi z żelaza i manganu).

Co roku lub co dwa lata rekomendowany jest kompleksowy serwis zmiękczacza wody. W trakcie wizyty profesjonalistów sprawdzany jest stan techniczny zmiękczacza wody, przeprowadzane są prace konserwacyjne (między innymi kontrola: ustawień sterownika, elementów głowicy najbardziej narażonych na awarie, parametrów wody po uzdatnianiu).

Istotną kwestią jest również wymiana złoża filtracyjnego zgodnie z zaleceniami producenta.

Dzięki podjęciu tych działań zmiękczacz wody powinien służyć niezawodnie przez wiele lat.

Który zmiękczacz wody wybrać?

Przyszli użytkownicy mają do wyboru kompaktowe zmiękczacze wody oraz dwuczęściowe zmiękczacze wody. Wśród tak szerokiej gamy produktów występują urządzenia w różnym zakresie cenowym, o różnych pojemnościach i funkcjach.

Aby wybrać najbardziej optymalny model należy szczególnie wziąć pod uwagę: ilość złoża filtracyjnego oraz jego jakość, rodzaj zastosowanej głowicy sterującej, dodatkowe usprawnienia. Podczas doboru zmiękczacza wody należy dysponować informacjami dotyczącymi zużycia wody w gospodarstwie domowym, stopnia twardości wody.

Atrakcyjną propozycję stanowią zmiękczacze wody marki Ecoperla, które łączą w sobie nowoczesne i wysokie jakościowo rozwiązania, wydajność, a przy tym nie generują wysokich kosztów eksploatacji

Obiegi wody chłodniczej a biofilm

Jednym z największych problemów, z jakimi można się zetknąć w kontekście obiegów wody chłodniczej, jest występowanie biofilmu. Zwalczanie zanieczyszczeń biologicznych odgrywa ogromną rolę w kontekście układów chłodzenia. Bardzo ważnym jest podjęcie odpowiednich działań, związanych z właściwym kondycjonowaniem wody. Pomocne w walce z biofilmem w układach wody chłodniczej będą biocydy.

Biofilm w obiegach wody chłodniczej

Specjaliści branży uzdatniania wody określają biofilm jako jeden z najgorszych problemów, jakie mogą wystąpić w obiegach wody chłodniczej. Zanieczyszczenia biologiczne szybko mogą nagromadzić się w cienkich przewodach, wykorzystywanych najczęściej w układach chłodzenia. Są one winne wzmaganiu efektów korozji. Do zniszczenia instalacji dochodzi w błyskawicznym tempie. Osady z biofilmu bardzo dobrze przylegają do przewodów układu. Tego zjawiska nie da się usunąć z pomocą klasycznych metod filtracji.

W obiegach wody chłodniczej mogą rozwijać się różne typy mikroorganizmów. Wyższa temperatura wody wiąże się z występowaniem glonów wielokomórkowych. Do tego zbiorniki oraz rury mogą być zasiedlane przez różne typy mięczaków. Wody zimnej i ciepłej dotyczy problem biofilmu. Dokładniej określić go można jako ściśle przylegający do powierzchni układu osad, składający się z bakterii oraz pierwotniaków, dodatkowo grzybów i glonów jednokomórkowych. Biofilm charakteryzuje duża siła adhezji (przylegania do powierzchni instalacji). Mikroorganizmy są pokryte śluzową otoczką, która pozwala im przetrwać, a dodatkowo znacznie zmniejsza oddziaływanie stosowanych tradycyjnie środków dezynfekujących.

Cechami biofilmu są również: kohezja (utrzymanie spoistości organizmów wchodzących w jego skład) oraz ogromna zdolność ekspansji. Problem narastającej warstwy biofilmu rozprzestrzenia się w mgnieniu oka. Duży kłopot stanowi możliwość dyspersji. Jeśli w danym miejscu nie będzie już właściwych warunków do dalszego rozwoju biofilmu, część tworzących go komórek oddzieli się i wraz z wodą w obiegu przedostanie się dalej. Poważnym problemem w obiegach wody chłodniczej jest też fakt, że w biofilnie mogą wytwarzać się niebezpieczne grupy bakterii, jak Legionella.

Legionella, przenoszona drogą wodną, to groźny patogen wywołujący ostre zapalenie płuc, które, w skrajnych przypadkach, może zakończyć się śmiercią. Bakterie świetnie rozwijają się w biofilmie powstającym w obiegach wody chłodzącej, gdzie jej temperatura wynosi zazwyczaj od 20⁰C do 40⁰C. Pojedyncze pałeczki Legionella dostają się do biofilmu, a następnie w optymalnych dla siebie warunkach temperaturowych (od 20⁰C do 50⁰C) rozmnażają się i przenoszą do kolejnych fragmentów instalacji. W obiegach wody chłodzącej do zwalczania Legionelli stosuje się dezynfekcję chemiczną, czyli kondycjonowanie wody przy pomocy biocydów nieutleniających.

W eksploatacji układów obiegów wody chłodniczej z biofilmem może dojść do wielu strat w przedsiębiorstwie. To kosztowny serwis, potrzeba wymiany części instalacji lub w skrajnych przypadkach całości. Biofilm szybko doprowadza do przytykania przewodów, problemów z wydajnością, skutecznością układu, tworzy izolację do wymiany ciepła. Szybszy rozwój korozji, który powoduje bioflm w obiegach wody chłodniczej, też nie jest najlepszą nowiną. To wszystko prowadzi do ogromnych kosztów, zastojów w działaniu.

Biocydy w obiegach wody chłodniczej

Biofilm w obiegach wody chłodniczej to bardzo trudny przeciwnik ze względu na jego dużą odporność na czynniki zewnętrzne. Doskonale przylega do powierzchni, co wyklucza możliwość jego usuwania mechanicznego, na przykład poprzez zwiększenie ciśnienia. Na niektóre rodzaje bakterii mogłaby zadziałać ciecz o wyższej temperaturze, jednak takie rozwiązanie nie ma swojego zastosowania w praktyce.

Sposobem na walkę z filmem biologicznym w obiegach wody chłodniczej są biocydy. Te środki można wykorzystać między innymi w: obiegach wież wyparnych, zamkniętych obiegach chłodzenia, obiegach skraplaczy natryskowo-wyparnych. Biocydy są w stanie przeniknąć przez warstwę śluzową ochraniającą organizmy, a następnie zniszczyć tworzące biofilm formy żywe oraz pierwotniaki.

Biocydy to szeroka grupa środków chemicznych, do której nalezą substancje o różnym działaniu i charakterze. Biocydy można podzielić na dwie zasadnicze grupy – utleniające i nieutleniające. Pierwsze z wymienionych działają naprawdę szybko. Utleniają materiał biologiczny. Drugi rodzaj środków, czyli nieutleniające, działają nieco wolniej i łagodniej, jednak nie mają większego wpływu na właściwości wody. Jedną z wymienianych zalet jest fakt, że bardzo dobrze sprawdzają się w mniejszych instalacjach.

Efekty stosowania biocydów w obiegach wody chłodniczej

Biocydy są preparatami, które skutecznie dezynfekują. Są w pełni przystosowane do działania w środowisku wodnym. Biocydy po pierwsze niszczą mikroorganizmy, a po drugie hamują ich przyrost. Proces dotyczy mikroorganizmów z grupy: bakterii, grzybów oraz glonów. Dzięki działaniu biocydu nie dochodzi do rozwoju biofilmu w obiegach wody chłodniczej. Dodatkowo biocydy są w stanie zapobiegać odorom związanym z działaniem bakterii siarkowych. W przypadku większości preparatów chemicznych wysoka skuteczność jest wykazywana nawet już przy niewielkich stężeniach biocydu. Większość tego typu preparatów jest przystosowana do działania w szerokim spektrum odczynu pH, wynoszącym od 6,5 do 9,5. Wiele z biocydów jest oznaczonych przez producentów jako biodegradowalne.

Obecnie na rynku można znaleźć coraz większą gamę biocydów przystosowanych do działania w otwartych układach chłodzenia z recyrkulacją, jak też do wody obiegowej w układach zamkniętych chłodzenia oraz w dezynfekcji wody lodowej. Tworzone biocydy w dużej części pozostają obojętne dla powierzchni materiałów instalacji i nie prowadzą do możliwości wystąpienia korozji.

Właściwe dozowanie środków chemicznych do wody chłodniczej

Znaczenie ma nie tylko dobór odpowiedniego preparatu, ale również jego właściwa dawka. Dozowanie środków chemicznych do wody powinno być dobierane do indywidualnego przypadku i warunków panujących w przedsiębiorstwie. W dozowaniu biocydów eksperci często decydują się na przeprowadzenie dezynfekcji szokowej. Polega ona na dodaniu dużej dawki biocydów. Dzięki temu mikroorganizmy nie będą miały szansy uodpornić się na działanie preparatu. Dopiero później prowadzona jest dezynfekcja podtrzymująca. Dzięki niej nie dochodzi do ponownego powstania warstwy filmu biologicznego. Taka strategia wymaga najczęściej zastosowania dwóch rodzajów biocydów – utleniającego i nieutleniającego, podawanych w odpowiednich dawkach. Właściwy dobór preparatów pozwala też na ograniczenie tworzenia się warstwy osadów oraz powstawania korozji.

W celu doboru odpowiednich preparatów do wody w obiegach chłodniczych oraz ustalenia właściwej dawki środków chemicznych, zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści służą radą oraz bogatym doświadczeniem w zakresie kondycjonowania wody.

Jak zmniejszyć koszty eksploatacji wieży chłodniczej?

Układy chłodnicze stale narażone są na pojawienie się w nich zanieczyszczeń, w tym osadów mineralnych, biologicznych, korozyjnych. Zanieczyszczenia mogą pojawiać się na komponentach wież chłodniczych i jest to traktowane jako normalne, powszechne zjawisko. Ich obecność nie jest jednak pożądana. Mogą doprowadzić do sporych strat i wzrostu kosztów eksploatacji. Z tego względu odpowiednie przygotowanie wody do wież chłodniczych wydaje się doskonałym rozwiązaniem na obniżenie kosztów utrzymania.

Szczególną uwagę należy zwrócić na czynnik chłodzący. Powinien on zostać odprowadzony do odpowiednich parametrów. W przeciwnym razie może spowodować wiele problemów eksploatacyjnych. Jego jakość przekłada się na trwałość całej instalacji oraz możliwość wystąpienia poważnych awarii. Te najczęściej wiążą się z wysokimi kosztami naprawy oraz wstrzymaniem działania na pewien okres. Kilkanaście lub kilkadziesiąt procent spadku wydajności instalacji ma swoje bezpośrednie przełożenie na gorszy stan współczynników wymiany ciepła. Wymiana ciepła oraz uzyskanie odpowiednich temperatur w układzie staje się trudniejsze, pochłania znacznie więcej energii.

Najczęstsze problemy z utrzymaniem wież chłodniczych

Wieże chłodnicze, pracujące w otwartym układzie chłodzenia, przez praktycznie cały czas odparowują część wody chłodniczej. Skutkiem tego procesu jest zatężanie wody chłodniczej. To oznacza, że z czasem woda ma znacznie większe zagęszczenie minerałów. Zabiegiem przeciwdziałającym zbytniej koncentracji minerałów jest płukanie oraz uzupełnianie obiegu świeżą wodą. Świeża woda często charakteryzuje się wysokim stopniem twardości, co stanowi spory kłopot. Wysoka twardość wody jest parametrem, który należy zwalczać ze względu na to, że jest w stanie wygenerować bardzo wysokie koszty.

Twarda woda tworzy osady, które są niekorzystnie nie tylko z punktu wymiany ciepła. Kamień kotłowy jest także doskonałym środowiskiem do bytowania bakterii i tworzenia się filmu biologicznego. W wyniku tego może dochodzić do zamulenia wody chłodzącej. Osad pozostały w rurach może doprowadzić do problemów z intensywnością chłodzenia skraplacza. Konsekwencją jest dodatkowy opór cieplny. Badania i obserwacje wskazują, że już nawet warstwa kamienia kotłowego o grubości 0,5 mm jest w stanie spowodować spadek wydajności skraplacza na poziomie 20%.

Zanieczyszczenia wody powodują spore straty w przedsiębiorstwie. Przez zanieczyszczenia w czynniku chłodzącym, takie jak: kamień kotłowy, muł, inne osady, eksploatacja może pójść w górę nawet o 60%! To duże straty finansowe, których można uniknąć.

Warto wspomnieć również o problemie korozji w instalacji, powodowanej przez niewłaściwą jakość wody. To przez nią zachodzi potrzeba przeprowadzania działań remontowych i napraw. Korozje są często nieuniknionym zjawiskiem przy stykaniu się metalowych części z czynnikiem chłodzącym, jednak z tym także można skutecznie walczyć.

Dużych, dodatkowych kosztów eksploatacyjnych może dostarczyć także rozwój warstwy biologicznej w instalacji. Należy chronić przed tym układy. Niektóre bakterie, mogące pojawić się w instalacji, posiadają metabolizm żelazowy. Przez ich obecność wiele z instalacji jest praktycznie wyniszczanych w przeciągu roku!

Zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych wieży chłodniczej

W rzeczywistości doskonałą drogą do obniżenia kosztów eksploatacyjnych wieży chłodniczej jest oczywiście odpowiedni serwis i konserwacja. Nic tak dobrze nie służy, jak właściwa profilaktyka. Skutkiem tych działań jest odpowiednia trwałość oraz wydajność.

W obniżeniu kosztów eksploatacyjnych wieży chłodniczej dużą rolę może odegrać uzdatnianie wody oraz odpowiednia korekta chemiczna wody. Zastosowanie tych technik pozwoli: zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia awarii, korozji, biofilmu, zwiększyć wydajność i żywotność układu, zmniejszyć koszty eksploatacyjne wieży chłodniczej.

Uzdatnianie wody do wież chłodniczych

W uzdatnianiu wody do wież chłodniczych największą uwagę przykłada się do zminimalizowania stopnia zasolenia. Do tego najczęściej niezbędne jest zastosowanie odpowiedniej, dobranej do potrzeb, korekty chemicznej wody. Redukcja zasolenia może odbywać się poprzez: zastosowanie dekarbonizacji na słabo kwaśnym kationicie, jonowym zmiękczaniu wody na silnie kwaśnym kationicie z regeneracją roztworem chlorku sodu, dzięki zastosowaniu przemysłowej odwróconej osmozy. Istotną rolę spełnia wstępne oczyszczenie wody z zanieczyszczeń mechanicznych, które stanowią częsty i duży problem przy wieżach chłodniczych.

Korekta chemiczna wody do wież chłodniczych

Bardzo istotną rolę odgrywa korekta chemiczna wody do wież chłodniczych. Jest to najlepsze możliwe i w pełni skuteczne uzupełnienie procesów uzdatniania wody. W kontekście dozowania środków chemicznych warto napisać o czterech grupach:

  • Inhibitory korozji – dzięki zastosowaniu tych środków chemicznych możliwe jest spowolnienie lub całkowite zatrzymanie rozwoju korozji w instalacji
  • Biocydy – dzięki zastosowaniu tego rodzaju środków chemicznych niemożliwy stanie się rozwój mikroorganizmów. Nie będzie dochodziło do rozwoju warstwy filmu biologicznego i wiążących się z nim zagrożeń
  • Antyskalanty i stabilizatory twardości wody – to środki zapobiegające narastaniu warstwy kamienia kotłowego wewnątrz instalacji. Trudno rozpuszczalne osady z soli nie będą zalegały na wymiennikach ciepła
  • Preparaty dyspergujące – ta grupa środków chemicznych przeciwdziała wzrostowi i osadzaniu się zanieczyszczeń stałych wewnątrz instalacji. Zmianie ulega ładunek elektryczny cząstek stałych obecnych w wodzie. W jego wyniku cząstki odpychają się i w ten sposób nie dochodzi do ich nagromadzania się na powierzchniach układu

Dobór rozwiązań zmniejszających koszty eksploatacji wież chłodniczych

Przy doborze metod uzdatniania wody i korekty chemicznej wody dedykowanej wieżom chłodniczym, bardzo ważne jest poznanie parametrów wody surowej. W tym celu istotną rolę odgrywa profesjonalna analiza wody. Wśród parametrów pod szczególną uwagę brane są: odczyn pH wody, zasadowość, utlenialność, twardość wody (węglanowa, niewęglanowa), przewodność, zawartość tlenu w wodzie, stabilność (między innymi pod względem termicznym), korozyjność. Metody uzdatniania wody oraz rodzaj i ilość środków do korekty chemicznej powinny być dobierane indywidualnie do każdego przypadku, warunków panujących w danym miejscu oraz potrzeb.  Zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści pomogą w doborze najlepszych rozwiązań, pozwalających obniżyć koszty eksploatacyjne wież chłodniczych.

Woda do chłodzenia wtryskarek

Woda pełni bardzo ważną rolę w przedsiębiorstwach korzystających z form wtryskowych. Wtryskarki potrzebują wody do chłodzenia samych form, jak i oleju hydraulicznego. Niezbędne jest dopilnowanie jej parametrów. W przeciwnym razie może stanowić ogromne zagrożenie dla całego układu i doprowadzić do niebotycznych strat finansowych. W znaczącej większości istnieje potrzeba uzdatniania wody w celu doprowadzenia jej parametrów do takich, które będą neutralne w stosunku do układów wtryskarek.

Woda a chłodzenie wtryskarek

Jakość wody oraz właściwe utrzymanie jej parametrów są ważne ze względu na rolę, jaką pełni woda w odniesieniu do wtryskarek. Jest niezbędnym medium do chłodzenia samych form wtryskowych, jak również oleju hydraulicznego. Instalacje, przez które przepływa, są najczęściej skonstruowane z bardzo wąskich przewodów. Należy zadbać o to, aby substancje obecne w wodzie na nie nie oddziaływały. Wytrącające się z wody osady, bytujące w wodzie bakterie lub właściwości korozyjne szybko mogłyby doprowadzić do kosztownej awarii, zastoju w działaniu, a co za tym idzie – ogromnych strat dla całego przedsiębiorstwa. Jeśli chodzi o wpływ wody na olej hydrauliczny, to taka niewłaściwej jakości może doprowadzić do niepotrzebnego wzrostu jego temperatury.

Woda ma ogromny wpływ na formy wtryskowe i ostateczny wytwarzany w nich produkt. Jeśli forma wtryskowa nie zostanie schłodzona w odpowiedni sposób, odciśnięte kształty mogą być niedokładne, wybrakowane, nieodpowiednie. Użytkowanie wody o właściwie dobranych parametrach pozwala unikać: zamulenia układu, spadków wydajności, korozji, problemów z przepływem wody, skażenia układu bakteriami, odkładaniem się osadów w przewodach.

Jakie zanieczyszczenia wody stanowią szczególnie niebezpieczeństwo dla wtryskarek?

Zagrożeń związanych z jakością wody pojawia się naprawdę wiele. Na samej górze listy z całą pewnością należy wymienić: zanieczyszczenia mechaniczne oraz wysoki stopień twardości wody. Jeśli woda pochodzi z własnego ujęcia, prawdopodobnie dotyczy jej problem zbyt wysokiego stężenia żelaza i manganu w wodzie. Do tego dużym kłopotem są zanieczyszczenia mikrobiologiczne oraz właściwości korozyjne wody.

Wysoki stopień twardości wody

Za największy z problemów i niezbędny do wyeliminowania, uznawana jest wysoka twardość wody. Najgorszym skutkiem jest oczywiście wytracający się osad znany dobrze pod określeniem kamienia kotłowego. Im woda jest twardsza, tym szybciej gromadzi się i więcej zalega osadu na: powierzchniach wymiany ciepła w formach wtryskowych, elementach chłodzących olej hydrauliczny, w maszynach chłodniczych, w wieży chłodniczej, w strefie zasilania ślimaków. Twarda woda w dużym stopniu przekłada się na wzrost zapotrzebowania na energię do chłodzenia maszyn. Dane są zatrważające – 1,5 mm kamienia kotłowego to wzrost zapotrzebowania na energię w wymiarze 28%. To ogromne straty finansowe w skali miesiąca czy roku.

Żelazo i mangan w wodzie

Żelazo i mangan, podobnie jak twarda woda, powodują wytrącanie się osadów. Ich przechodzenie podczas przepływu wody od form rozpuszczonych w nierozpuszczalne, skutkuje pojawianiem się rdzawych i smolistych osadów w instalacjach. Te, podobnie jak kamień kotłowy, powodują szereg problemów z wydajnością, przepływem wody. Pod osadami szybciej dochodzi do korozji. Do tego jest jeszcze kwestia bakterii żelazistych i manganowych, które powodują powstawanie środowiska idealnego do rozwoju filmu biologicznego.

Właściwości korozyjne wody

Właściciele form wtryskowych szczególnie powinni obawiać się korozji. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia korozji na materiałach instalacji istnieje przy użytkowaniu wody bogatej w tlen. Prędkość rozwoju procesów korozyjnych jest uzależniona od wielu czynników. Wśród nich z całą pewnością należy wymienić: zawartość tlenu w wodzie, odczyn pH wody, obecność bakterii redukujących siarczany w wodzie, ilość soli, prędkość przepływu wody. Korozja w instalacji niesie ze sobą wiele zagrożeń, a wśród nich osady i szlam.

Brak przeciwdziałania w powstawaniu korozji może doprowadzić do: uszkodzenia chłodnic oleju, zapychania filtrów na podłączeniu wody chłodzącej do maszyn, korozji kanałów chłodzących w formach wtryskowych, zapychania otworów chłodzących we wtryskarkach, zapychania zaworów elektromagnetycznych układu chłodzenia wodą.

Mikroorganizmy w wodzie

Kolejnym niebezpieczeństwem są mikroorganizmy. Warstwa filmu biologicznego jest czterokrotnie gorszym przewodnikiem ciepła niż kamień kotłowy! Bakterie, glony, pleśnie szybko zmniejszają przekrój przewodów. Zatkanie wąskich instalacji przy problemach z biofilmem jest praktycznie nie do uniknięcia. Pod warstwą filmu biologicznego szybko dochodzi do utworzenia korozji. Zapobieganie powstawaniu warstwy mikroorganizmów jest w przypadku wtryskarek priorytetem!

Jaka powinna być woda do wtryskarek?

Nie znajdziemy odgórnie ustalonych norm, co do tego, jakie parametry powinna mieć woda przeznaczona do wtryskarek. Obecnie, w coraz większej ilości nowo produkowanych urządzeń pojawiają się rekomendacje od producentów w tym względzie. Najlepiej poczynić działania związane z poprawą jakości wody już na początku działalności, zaraz po instalacji wtryskarek. To da najlepsze efekty i już od początku zabezpieczy maszyny przed poważnymi awariami do jakich doprowadzają zanieczyszczenia obecne w wodzie.

Uzdatnianie wody do wtryskarek

Wśród najpopularniejszych rozwiązań w uzdatnianiu wody do wtryskarek proponowana jest filtracja mechaniczna. Odpowiednie uzdatnianie wody pod tym kątem zapobiega zatykaniu przewodów i problemom z przepływem, jakie mogą wywoływać cząstki stałe. Najczęściej rekomendowana jest filtracja boczniakowa. Woda krąży w układzie i w międzyczasie przepływa przez filtry mechaniczne. Jest stale oczyszczana z zanieczyszczeń mechanicznych.

Kolejnym często wybieranym rozwiązaniem przez właścicieli wtryskarek są przemysłowe zmiękczacze wody działające na zasadzie wymiany jonowej. W zależności od zapotrzebowania na miękką wodę, jest to jedno bądź kilka urządzeń działających równolegle. W przypadku problemów z żelazem i manganem niezastąpionym rozwiązaniem są przemysłowe odżelaziacze i odmanganiacze wody ze wstępnym napowietrzaniem. Jest to rozwiązanie skuteczne, wydajne, a przy tym bardzo ekonomiczne i nieszkodliwe dla środowiska.

Kondycjonowanie wody do wtryskarek

Kluczową rolę w przygotowaniu wody do wtryskarek odgrywa korekta chemiczna wody. Wśród zalecanych środków są: inhibitory korozji, biocydy do walki z warstwą mikrobiologiczną oraz antyskalanty do usuwania twardości resztkowej wody. Odpowiednie dozowanie środków chemicznych daje szansę na utrzymanie układu w doskonałym stanie przez cały czas jego działania.

Dobór metod uzdatniania wody do wtryskarek

Metody uzdatniania wody do wtryskarek winny być dobierane indywidualnie do każdego przypadku. Dzięki temu rozwiązania będą optymalne pod względem skuteczności oraz kosztów eksploatacyjnych. W celu doboru urządzeń do uzdatniania wody, zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści przeprowadzą wywiad, niekiedy potrzebne może być wykonanie profesjonalnej analizy wody. Na podstawie zebranych informacji dobierane są metody uzdatniania wody, powstaje projekt technologiczny. Następnym krokiem jest już montaż stacji uzdatniania wody. Nasza firma świadczy również usługi z zakresu serwisu oraz ewentualnego przeszkolenia pracowników przedsiębiorstwa w celu obsługi stacji uzdatniania wody. Służymy pomocą.

Jak często wykonywać UDT kotłowni?

Dozór techniczny kotłowni spełnia wiele ważnych funkcji. Przede wszystkim potwierdza bezpieczeństwo funkcjonowania kontrolowanych urządzeń w odniesieniu do całego układu oraz ludzi znajdujących się w pobliżu (między innymi pracowników przedsiębiorstwa). Jest to bardzo ważne na przestrzeni całego okresu eksploatacji danych rozwiązań w kotłowni. Istotna rolę odgrywają nie tylko badania wstępne UDT, umożliwiające rozpoczęcie korzystania z urządzeń, ale również okresowe badania kontrolne.

Gdzie szukać informacji o urządzeniach podlegających UDT?

Typy urządzeń podlegających dozorowi technicznemu zostały dokładnie określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 roku w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu. W tym dokumencie znajdują się wszystkie ważne informacje. Nowszym dokumentem obowiązującym w tej sprawie jest Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 17 grudnia 2021 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego dla niektórych urządzeń ciśnieniowych podlegających dozorowi technicznemu.

Dozorowi technicznemu podlegają kotły cieczowe o TD ≤ + 110 °C:

  • Kotły paleniskowe o mocy ≤ 70 kW (w tym przypadku gazowe) – dozór uproszczony
  • Elektryczne oraz gazowe pojemnościowe podgrzewacze wody użytkowej o TD < + 100 °C i pojemności V ≤ 300 litrów – dozór uproszczony
  • Kotły kondensacyjne o mocy ≤ 100 kW – dozór uproszczony
  • Pozostałe – dozór pełny, badania co 2 lata. (czyli te o wyższych parametrach niż wymienione w pkt od 1 do 3)

Kotły podlegające dozorowi technicznemu uproszczonemu nie są rejestrowane w oddziałach UDT., natomiast kotły pod dozorem technicznym pełnym są rejestrowane i wykonywane są przy nich okresowe badania techniczne.

Dozorowi technicznemu nie podlegają przepływowe gazowe podgrzewacze wody, w których woda jest ogrzewana jedynie w czasie gdy zawór czerpalny jest w stanie otwartym. Czyli dopiero po odkręceniu zaworu następuje zapłon gazu w palniku, a woda znajdująca się w wymienniku ciepła (element podgrzewany płomieniem) może swobodnie wypłynąć z tego zaworu.

Wiele istotnych informacji na temat strony praktycznej dozoru technicznego można znaleźć na stronie UDT.

Formy wykonywania dozoru technicznego przez UDT

Warto wyjaśnić i przytoczyć definicje dotyczące form wykonywania dozoru technicznego przez UDT:

  • Dozór techniczny pełny – czynności kontrolne są przeprowadzane w toku wytwarzania urządzenia, jego eksploatacji, napraw
  • Dozór techniczny uproszczony – obejmuje niektóre czynności kontrolne na etapie wytwarzania urządzenia oraz niektórych materiałów i elementów podczas budowy, dozorem nie są objęte czynności podczas eksploatacji oraz napraw
  • Dozór techniczny ograniczony – dotyczy pełnego zakresu czynności w etapie wytwarzania urządzenia oraz niektórych czynności w zakresie eksploatacji oraz napraw

Przebieg kontroli UDT

Urządzenia kwalifikowane do objęcia dozorem technicznym, przed uruchomieniem, muszą zostać zarejestrowane oraz przejść badanie odbiorcze. W pierwszej kolejności należy złożyć odpowiedni wniosek do UDT. W odpowiedzi na ten dokument przypisany inspektor UDT uzgadnia datę i miejsce wizyty oraz podaje wszystkie niezbędne informacje dotyczące przygotowania urządzenia do przeprowadzenia badania. W trakcie inspekcji sprawdzane są między innymi: stan techniczny urządzenia, jego wyposażenie oraz oznakowanie. Do tego sporządzana jest odpowiednia dokumentacja oraz próby techniczne. Na koniec inspektor sporządza protokół wykonania czynności dozoru technicznego. Na tej podstawie organ właściwej jednostki UDT wydaje decyzję zezwalającą na eksploatację urządzenia.

Nadzór okresowy i badania doraźne UDT

Podczas okresowych kontroli oraz doraźnych badań, inspekcja wygląda podobnie. Dodatkowo sprawdzane są zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących oraz konserwujących urządzenie techniczne.

Decyzji nie wydaje się w stosunku do urządzeń technicznych objętych nadzorem uproszczonym. Nie poddanie nadzorowi wstępnemu i okresowemu urządzeń technicznych objętych pełnym dozorem, jest karane grzywną, a nawet pozbawieniem wolności.

Jeśli między okresowymi kontrolami stanu technicznego urządzeń dojdzie do jakichkolwiek nieprawidłowości, pracownik odpowiedzialny za obsługę i konserwację urządzenia powinien powiadomić o tym UDT. Na przykład osoba zatrudniona na stanowisku obsługi kotłowni węglowej ma obowiązek zawiadomienia właściwej jednostki UDT o niebezpiecznym uszkodzeniu lub nieszczęśliwym wypadku związanym z użytkowaniem urządzenia.

Jak często wykonywać dozór techniczny urządzeń w kotłowni?

W przypadku urządzeń objętych pełnym dozorem technicznym, jest to okres około 2 lat. Dokładne dane są wymienione w tabelach Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 17 grudnia 2021 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego dla niektórych urządzeń ciśnieniowych podlegających dozorowi technicznemu. Wszystkie okresy do konkretnych urządzeń technicznych zostały opisane w załączniku 1, od strony 24.

Termin pierwszych badań okresowych jest ustalany licząc od daty wydania decyzji zezwalającej na eksploatację urządzenia ciśnieniowego.

Podczas eksploatacji może zaistnieć potrzeba przeprowadzenia badania doraźnego między wymaganymi kontrolami okresowymi.

Kiedy należy złożyć wniosek o badanie doraźne UDT?

Wniosek o przeprowadzenie badania doraźnego przez UDT należy złożyć, jeśli:

  • Nastąpiła zmiana zainstalowania urządzenia ciśnieniowego
  • Przeprowadzono naprawę urządzenia ciśnieniowego
  • Zmieniono nastaw osprzętu zabezpieczającego
  • Wymieniono elementy urządzenia ciśnieniowego
  • Zmieniono rodzaj lub charakterystykę urządzeń zasilających
  • Zmieniono rodzaj paliwa urządzenia zasilającego
  • Dokonano zmian w instalacji współpracującej z urządzeniem ciśnieniowym i ma to bezpośredni wpływ na urządzenie
  • Wykazano nieszczelności lub uszkodzenia ścianek urządzenia ciśnieniowego
  • Nastąpiła zmiana eksploatującego, co poskutkowało zmianą warunków eksploatacji urządzenia ciśnieniowego

Jak przygotować kotłownię do sezonu?

Cały układ grzewczy powinien przynajmniej raz w roku przejść gruntowną inspekcję. Ważne jest między innymi: sprawdzenie wydajności grzewczej, oczyszczenie wymiennika ciepła oraz przynależnych filtrów, w razie potrzeby przeprowadzenie płukania obiegu oraz wymiana niesprawnych elementów. Część zabiegów jest w miarę prosta do przeprowadzenia, jednak pozostałe mogą się wiązać z potrzebą demontażu komponentów kotła.

Dlaczego warto przeprowadzać prace serwisowe w kotłowni?

Regularne prace serwisowe w kotłowni niosą ze sobą wiele korzyści, niezależnie czy mówimy tu o jednorodzinnym gospodarstwie domowym, wspólnocie mieszkaniowej, budynku instytucjonalnym, czy o przedsiębiorstwie. Przede wszystkim regularny przegląd pozwala utrzymać cały układ w bardzo dobrym stanie. Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii znacznie maleje. Dzięki temu nie dopuszczamy do przestojów w pracy układu grzewczego, kiedy jest najbardziej potrzebny.  Ewentualne usterki będzie można wyeliminować już na wczesnym etapie. Cały układ będzie na bieżąco monitorowany.

Kolejną zaletą jest fakt, że regularne serwisowanie przyczynia się do wydłużenia żywotności układu grzewczego. Sprawny kocioł przekłada się na większą wydajność energetyczną. Nie dochodzi do generowania strat ciepła, paliwo jest optymalnie zużywane. To skutkuje możliwie najniższymi kosztami eksploatacyjnymi na przestrzeni lat użytkowania.

Sprawny układ grzewczy to również kwestia zachowania bezpieczeństwa w stosunku do pracowników obsługujących urządzenie, pracowników przedsiębiorstwa czy mieszkańców domu. Wykrycie usterki na wczesnym etapie pozwala uniknąć prawdziwego niebezpieczeństwa i bezpośredniego zagrożenia dla ludzkiego życia i zdrowia.

Jak przygotować kotłownię do sezonu grzewczego?

Okresowy przegląd stanu kotła oraz całego układu grzewczego jest obowiązkowy. Mówią o tym nawet przepisy prawne. Artykuł 62 ustawy o prawie budowlanym nakłada obowiązek na zarządców lub właścicieli budynków mieszkalnych, poddania obiektów budowlanych regularnym kontrolom. Jeśli przeglądy nie są przeprowadzane okresowo, mogą za to zostać nałożone kary finansowe przez nadzór budowlany. Dodatkowo brak przeglądów i prowadzenia dokumentacji w tym zakresie może być podstawą do niewypłacenia odszkodowań przez ubezpieczyciela w razie nieszczęśliwego zdarzenia lub pożaru.

W przypadku przedsiębiorstw i znacznie bardziej rozbudowanych układów grzewczych, są one najczęściej objęte dozorem technicznym. Do podjęcia odpowiednich działań zobowiązują też przepisy związane z BHP. Właściwe prace konserwacyjne są bardzo ważne w każdym przypadku. Przegląd układu grzewczego najlepiej pozostawić profesjonalnej ekipie serwisowej, jednak dodatkowo jest kilka kwestii, którymi można zająć się we własnym zakresie.

Dokładny przegląd całego układu grzewczego

Przede wszystkim największe znaczenie będą miały najprostsze czynności! Warto zacząć od ogólnego przeglądu układu grzewczego pod kątem wycieków oraz sprawności działania zaworów. Niektóre nieszczelności będą widoczne dopiero podczas pracy układu. Szczególnie wzrok powinny przyciągnąć korozje, zaśniedzenie oraz zacieki – miejsca, w których są widoczne będą potrzebowały podjęcia odpowiednich działań. Zawory wymagają kontroli szczelności oraz płynności działania. Zwłaszcza w tych bardziej zastałych zaworach, mogą występować wycieki lub brak możliwości ich całkowitego domknięcia.

Instalacje grzejnikowe wymagają sprawdzenia płynności pracy iglicy zaworu termostatycznego. Warto sprawdzić prawidłowość montażu głowicy na zaworze termostatycznym.

Bardzo ważną czynnością jest wyczyszczenie i sprawdzenie filtrów w instalacji. Zazwyczaj filtry montuje się przed urządzeniami szczególnie wrażliwymi na zanieczyszczenia. Znajdują się one przed pompami obiegowymi, cyrkulującymi, przed bardziej zaawansowanymi w budowie urządzeniami grzewczymi. Jeśli w układzie znajduje się stacja uzdatniania wody, w niej również stan filtrów mechanicznych powinien być stale kontrolowany.

Kolejną sprawą, jaka wymaga uwagi podczas serwisu, jest odpowietrzanie instalacji. Przyczyną zapowietrzania się często są nieszczelności w układzie, a to ma swoje przełożenie w częstszej potrzebie uzupełniania wody w układzie. Powietrze zawsze w mniejszym lub większym stopniu będzie przenikać do instalacji. Z tego względu warto sprawdzać zawory odpowietrzające. Obecnie bardzo często stosuje się separatory powietrza, które wytrącają i usuwają z wody pęcherzyki powietrza. Dzięki takim rozwiązaniom znacznie zwiększa się sprawność całego układu.

W przypadku licznych urządzeń ważną rolę odgrywa również systematyczne usuwanie popiołu oraz czyszczenie wymiennika ciepła. a także zapewnienie właściwych warunków jego pracy. To szczególnie ważne przy nowoczesnych kotłach, w których kluczową rolę odgrywa utrzymanie odpowiednio wysokiej temperatury na powrocie wody z instalacji.

Warto zadbać o dobry stan przewodów wentylacyjnych. Sprawdzić czy w tym zakresie wszystko działa prawidłowo. Istotne jest również dokładne posprzątanie przestrzeni, w której znajduje się urządzenie.  W czystości przede wszystkim powinny zostać utrzymane elementy automatyczne oraz elektronika, które odpowiadają za sterowanie kotłem. Warto zdawać sobie sprawę, że pracujący kocioł do prawidłowego spalania potrzebuje na każdy metr sześcienny aż 13 metrów sześciennych powietrza. Badania prowadzone w tym zakresie wskazują, że brud, kurz, wszelkie osady, związki chemiczne powstające w wyniku procesów i są zasysane podczas spalania, są w stanie obniżyć sprawność wymiennika nawet o 20% podczas każdego roku eksploatacji!

Właściwa izolacja

Ważną sprawą jest kontrola oraz ewentualnie poprawa izolacji przewodów przechodzących przez poszczególne pomieszczenia. Kontrola izolacji nie zawsze jest możliwa i nie w każdym przypadku ma sens. Niekiedy jednak odpowiednia izolacja rur pomaga sprawić, że więcej ciepła dotrze do pomieszczeń, które faktycznie tego potrzebują. Przełoży się to na mniejsze starty ciepła po drodze i nieco cieplejsza woda powróci do instalacji.

Sprawdzenie poprawności ustawień urządzeń w instalacji

Jeśli układ grzewczy jest wyposażony w automatykę do zarządzania nim, warto dokładnie przyjrzeć się ustawieniom i sprawdzić, czy nie można w nim wprowadzić bardziej korzystnych zmian. Nowoczesne sterowniki są już wyposażone w funkcję regularnego przegrzewania, dzięki czemu nie dopuszcza się do rozwoju groźnych bakterii Legionella. Warto obserwować pracę urządzenia po przerwie, aby zweryfikować czy nie nastąpiły żadne niepokojące zmiany w tym zakresie.

Wymiana urządzeń na bardziej efektywne

Czasami urządzenia pracują w układzie grzewczym tak długo, że nie ma już szans na ich naprawę lub dalszą eksploatację. Z tego względu jedynym co pozostaje jest wymiana wybranych komponentów na nowe. Warto przy tym postawić na fachowe doradztwo tak, aby dobrać właściwe elementy, pasujące i w pełni współpracujące z układem grzewczym. Czasami jest to najlepsze rozwiązanie do efektywniejszego działania układu grzewczego oraz niższych kosztów eksploatacyjnych.

Dozowanie środków chemicznych i uzdatnianie wody do instalacji

Podczas prac przed rozpoczęciem sezonu w kotłowni, uwadze nie powinna umknąć instalacja wodna. Jej stan również powinien zostać sprawdzony. Ważna jest również sama jakość wody wykorzystywanej w układach grzewczych. O tą również należy się zatroszczyć, by nie dochodziło do strat ciepła, spadków wydajności, powstawania korozji i poważnych awarii, do jakich mogą doprowadzić zanieczyszczenia znajdujące się w wodzie.

Układy kotłowe i grzewcze w przemyśle

Woda do układów grzewczych i kotłowych w przemyśle powinna zostać doprowadzona do odpowiednich parametrów poprzez dobór właściwych metod uzdatniania wody oraz kondycjonowania wody. Dokładne informacje na ten temat znajdują się w bazie wiedzy, w artykule: Układy kotłowe i grzewcze, a parametry wody.

Korekta chemiczna wody do dużych układów grzewczych będzie obejmowała kilka ważnych kwestii. Przede wszystkim ważne jest dozowanie: inhibitorów korozji, preparatów wiążących twardość resztkową, środków eliminujących tlen z wody oraz preparatów, których zadaniem jest regulacja odczynu pH wody oraz eliminacja agresywnego dwutlenku węgla. Obecnie na rynku pojawia się coraz więcej wielofunkcyjnych środków chemicznych, które łączą w sobie kilka wspomnianych wyżej funkcji. Przygotowanie wody o odpowiedniej jakości będzie wpływało na koszty eksploatacyjne oraz awaryjność całego układu grzewczego.

Instalacja grzewcza w domu jednorodzinnym

Jeśli chodzi o przygotowanie wody do układu grzewczego w domu, przepisy i obostrzenia są na tyle surowe, że dozowanie środków do kondycjonowania wody w tak małych instalacjach mija się z celem, będzie zwyczajnie nieopłacalne i niemożliwe. Wodę do układu grzewczego można przygotować z pomocą centralnego zmiękczacza wody. To również świetne rozwiązanie dla całej instalacji sanitarnej w domu, sprzętów AGD, większych oszczędności oraz wygodniejszego życia domowników.

Należy jednak pamiętać, aby wody zasilającej układ grzewczy nie zmiękczać całkowicie. Twardość wody powinna zostać utrzymana na mniej więcej poziomie 40 mg CaCO3/l ze względu na oddziaływanie jakości wody na materiały instalacji. Utrzymanie podanej wartości zapewni większe bezpieczeństwo.

Jeśli potrzebujesz rozwiązań w zakresie przygotowania wody

Jeśli potrzebujesz rozwiązań w zakresie przygotowania wody do układu grzewczego, skontaktuj się z nami. Nasi specjaliści pomogą w doborze optymalnych rozwiązań, dostosowanych do układu grzewczego oraz warunków panujących w danym budynku. Wieloletnie doświadczenie przekłada się na najlepszy dobór metod uzdatniania wody oraz właściwy dobór preparatów i dawek dozowanych do wody środków chemicznych. Kompleksowe usługi obejmują także: profesjonalną analizę wody, montaż i serwis urządzeń oraz projekty technologiczne.

Na co zwracać uwagę w projektach kotłowni?

Projektowanie kotłowni, niezależnie od tego czy dotyczy domu jednorodzinnego, czy dużych budynków lub całych kompleksów, jest zadaniem trudnym. Wymaga wzięcia pod uwagę wielu norm, zaleceń, przepisów i zmiennych. W projekcie kotłowni warto uwzględnić nie tylko osprzęt niezbędny do prawidłowego prosperowania samego układu grzewczego, ale też dobraną na miarę potrzeb stację uzdatniania wody.

Co zanim przystąpisz do projektowania kotłowni?

Przede wszystkim warto zacząć od wczytania się w przepisy oraz konsultacji ze specjalistami. W dziedzinie projektowania kotłowni dużą rolę odgrywają obostrzenia oraz zalecenia dotyczące rozplanowania przestrzeni i warunków technicznych. Te są zależne od rodzaju kotła oraz urządzeń towarzyszących w układzie grzewczym. Pierwszą kwestią, której warto się przyjrzeć jeszcze przed projektowaniem kotłowni, jest jej kubatura. Znaczenie ma wysokość pomieszczenia, ze względu na przepisy, oraz to, czy zmieszczą się w niej wszystkie niezbędne komponenty. Warto zapoznać się z wymogami dotyczącymi montażu konkretnych urządzeń grzewczych. W przyszłym projekcie kotłowni warto również uwzględnić miejsce na przechowywanie konkretnego rodzaju paliwa (jak między innymi pellet czy ekogroszek).

Pomieszczenie na kotłownię powinno być wyposażone w bardzo dobrą wentylację, odpowiednią ilość i dobrze rozmieszczone gniazdka elektryczne oraz oświetlenie. Duże znaczenie ma również odpowiedni dobór materiałów na ściany i podłogę – nie mogą być wykonane z surowców łatwopalnych.

Gdzie powinna znajdować się kotłownia?

Specjaliści rekomendują, aby pomieszczenie na kotłownię zostało zaplanowane w przyziemiu, piwnicy budynku, garażu lub specjalnie wydzielonej przestrzeni na parterze (w domach bez podpiwniczenia). Zdecydowanie w takich celach odradzane jest poddasze, ponieważ mogą wystąpić problemy z odprowadzaniem spalin. Pomieszczenia na kotłownie najczęściej pozostają lekko wyziębione, dlatego poleca się wprowadzenie odpowiedniej izolacji przewodów. Dzięki temu możliwe jest zachowanie odpowiedniej temperatury, zapobieganie występowaniu strat ciepła, nie będzie dochodziło do wykraplania wilgoci i problemów, jakie jest w stanie spowodować. W przypadku większych kotłów, niż są standardowo montowane w domach jednorodzinnych, obowiązują przepisy co do umiejscowienia kotłowni, o czym poniżej.

Najważniejsze przepisy dotyczące kotłowni

Przede wszystkim przepisy prawne jasno określają, że kocioł powinien być zamontowany w taki sposób, aby był do niego dostęp ze wszystkich stron. Dzięki temu czynności konserwacyjne i naprawcze (a te na pewno się zdarzą) będą możliwe i proste do przeprowadzenia. Urządzenie musi być oddalone od ścian. Przestrzeń powinna zostać zagospodarowana w taki sposób, aby przed urządzeniem grzewczym pozostawał przynajmniej metr wolnej przestrzeni. Między tyłem kotła a ścianą powinna zostać zachowana przestrzeń przynajmniej 70 cm, między bokiem kotła a ścianą – przynajmniej metr. Dzięki temu możliwe jest zachowanie najwyższych standardów bezpieczeństwa

Jeśli zaplanowano kocioł z otwartą komorą spalania, pomieszczenie powinno mieć wysokość minimum 2,2 metra (nie dotyczy budynków wzniesionych przed 15.12.2002 – w tym przypadku to powinno być minimum 1,9 m). Kubatura kotłowni nie powinna być mniejsza niż 8 m3.

Jeśli zaplanowano kocioł z zamkniętą komorą spalania, musi zostać zamontowany w kotłowni, której minimalne wymiary wynoszą 2,2 metra wysokości (nie dotyczy budynków wzniesionych przed 15.12.2002 – w tym przypadku to powinno być minimum 1,9 m). Kubatura nie powinna być mniejsza niż 6,5 m3. Spaliny należy odprowadzać przez przewód powietrzno-spalinowy lub osobny spalinowy. Powietrze należy doprowadzać do pomieszczenia przez osobny przewód powietrzny.

Wielkość kotłowni jest uzależniona od mocy kotła. W gospodarstwach domowych najczęściej montowane są kotły o mocy maksymalnie 20 kW. Jeśli w domu ma się pojawić kocioł o mocy do 30 kW, to pomieszczenie musi pojawić się w planie zabudowy określone jako nieprzeznaczone na stały pobyt ludzi.

Jeśli w planie jest kocioł zasilany gazem płynnym, pomieszczenie koniecznie musi znajdować się powyżej poziomu terenu. Gaz płynny jest cięższy od powietrza i w razie awarii gromadzi się na dole. Gdyby gaz zaczął gromadzić się poniżej poziomu terenu, nie miałby swobodnego ujścia. Możliwe byłoby zagrożenie wybuchem.

Bardzo duże znaczenie, w świetle przepisów, ma grubość ścian i stropów oraz rodzaj materiału, z którego będzie zbudowana podłoga. Podłoga powinna zostać wykonana z niepalnego materiału. Jeśli jest plan, aby wykonać ją z materiałów łatwopalnych, to konieczne będzie pokrycie podłogi w odległości minimum pół metra od krawędzi kotła materiałem niepalnym. Podłoga powinna być też łatwa do utrzymania w czystości. Ściany i strop powinny mieć klasę odporności ogniowej o oznaczeniu EI60. Drzwi do pomieszczenia oraz inne rodzaje zamknięć powinny spełniać normę EI30.

Przewód kominowy powinien mieć odpowiednią szerokość i być w pełni dopasowany do mocy kotła. To również najlepiej jest ująć w projekcie kotłowni.

Projekt kotłowni o mocy do 30 kW

Norma PN-B-02431-1 podaje, że kotły mogą zostać umieszczone w piwnicy lub na dowolnej kondygnacji budynku, w pomieszczeniach nieprzeznaczonych do stałego przebywania ludzi. Nie dotyczy to budynków wysokich i wysokościowych, w których dopuszcza się umieszczenie kotłów w piwnicy lub na pierwszej bądź ostatniej kondygnacji. Pomieszczenie powinno mieć oświetlenie sztuczne, zgodne z wymogami IP-24. W kotłowni może być oświetlenie naturalne pośrednie lub bezpośrednie.

Wymogiem jest zapewnienie w kotłowni wyposażenia dostarczającego do kotłów wodę odpowiedniej jakości.

Jeśli chodzi o wentylację nawiewną, to w kotłowni powinien znajdować się otwór wentylacji nawiewnej o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm2, dolna krawędź powinna znajdować się nie niżej niż 30 cm ponad poziom posadzki podłogi (dla gazów ziemnych) oraz na poziomie podłogi – dla gazów płynnych. Ponadto w kotłowni powinien znajdować się niezamykany otwór o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm2 umieszczony możliwie blisko stropu (dotyczy wszystkich rodzajów gazu).

Projekt kotłowni o mocy 30-60 kW

Kotłownia może być zlokalizowana na dowolnej kondygnacji budynku, ale musi być w wydzielonym, specjalnie przeznaczonym do tego pomieszczeniu. Rekomendowane jest, aby kotłownia miała przynajmniej jedną ścianę zewnętrzną. Dobrze, aby kotłownia była zlokalizowana możliwie centralnie w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń. Kotłownia powinna mieć oświetlenie sztuczne zgodne z normami IP-24, a polecane by miała też oświetlenie naturalne.

Instrukcje związane z użytkowaniem i obsługą kotłowni powinny zostać umieszczone w widocznym miejscu.

W przypadku wentylacji nawiewowej, w kotłowni powinien znajdować się otwór wentylacji nawiewnej o powierzchni nie mniejszej niż 300 cm2 w ścianie zewnętrznej pomieszczenia, dolna krawędź powinna znajdować się nie wyżej niż 30 cm ponad poziom posadzki podłogi (dla gazów ziemnych) oraz na poziomie podłogi – dla gazów płynnych. Ponadto w kotłowni powinien znajdować się niezamykany otwór o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm2 umieszczony możliwie blisko stropu (dotyczy wszystkich rodzajów gazu).

Projekt kotłowni o mocy od 60 do 2000 kW

Tutaj obostrzenia, co do projektu kotłowni będą największe. Taki rodzaj kotłowni powinien zostać zlokalizowany możliwie centralnie w stosunku do ogrzewanych pomieszczeń budynku lub budynków, jeśli w grę wchodzi ogrzewanie wspólną kotłownią. Kotłownia powinna dysponować przynajmniej jedną ścianą zewnętrzną. Może znajdować się na najwyższej lub najniższej kondygnacji budynku. Powinno to być specjalnie wydzielone pomieszczenie do montażu urządzenia oraz wszelkich możliwych komponentów niezbędnych do działania. W przypadku kondygnacji większej niż cztery poziomy, kotłownia gazowa powinna zostać zlokalizowana na najwyższej kondygnacji budynku. Nad kotłownią musi być założony lekki trop, wykonany z materiałów niepalnych, swobodnie ułożony na konstrukcji nośnej. Kominy powinny zostać umieszczone jak najbliżej kotłów.

Kotłownie położone na najniższych kondygnacjach powinny być dobrze zabezpieczone przed przedostawaniem się wód gruntowych do wewnątrz. Wejście do kotłowni powinno mieć oświetlenie naturalne. Szerokość schodów to powinien być przynajmniej metr. Schody, pomosty,  poręcze, drzwi wejściowe powinny być z materiałów niepalnych. Drzwi wejściowe powinny mieć szerokość minimum 0,9 m i otwierać się na zewnątrz kotłowni.

Jeśli chodzi o strop w kotłowni, to zarówno ten nad, jak i pod kotłem powinien być gazoszczelny z izolacją cieplną i przeciwdźwiękową oraz charakteryzować się odpornością ogniową zgodnie z aktualnymi przepisami. Wszelkie instrukcje oraz schematy związane z obsługą kotłowni powinny znaleźć się w widocznym miejscu.

W kotłowni powinien zostać umieszczony sygnalizator akustyczny, zaś kotły i instalacje powinny zostać zabezpieczone zgodnie z obowiązującymi przepisami. Minimalna odległość między kotłami nie powinna wynosić poniżej 0,5 m. Odległość tylnych i bocznych ścian kotła od ścian pomieszczeń nie powinna być mniejsza niż 1 m. Odległość między przegrodą, w której są umieszczone otwory wentylacji nawiewnej, a palnikami kotłów nie powinna być mniejsza niż 1,5 m.

Kotłownia powinna zostać wyposażona w odpowiednie urządzenia, dostarczające do kotłów wodę o wymaganych właściwościach. W pomieszczeniu powinny znaleźć się instalacje wodne i kanalizacyjne. Oprócz tego w przestrzeni powinny znaleźć się urządzenia umożliwiające proces schładzania i odprowadzania wody.

W pomieszczeniu przeznaczonym na kotłownię muszą pojawić się niezamykane kanały i otwory wywiewne, umieszczone możliwie blisko stropu. Ich powierzchnia musi być równa co najmniej połowie powierzchni otworów nawiewnych, nie mniejsza jednak niż 200 cm2. Nie ma możliwości zastosowania mechanicznej wentylacji wyciągowej. W pomieszczeniu powinny być również kanały nawiewne umieszczone w przegrodzie zewnętrznej, a ich dolna krawędź musi być umieszczona nie wyżej niż 30 cm ponad poziomem podłogi. Powierzchnia otworów nawiewnych i kanałów nawiewnych powinna wynosić co najmniej 5 cm2 na każdy 1 kW nominalnej mocy cieplnej kotłów, nie mniej niż 300 cm2. Kanały oraz otwory nawiewne nie mogą się zamykać. Otwór nawiewny powinien znajdować się w takim miejscu, aby nie powodować zagrożenia zamarzania instalacji wodnych w pomieszczeniu. W przypadku występowania takiego zagrożenia należy zapewnić możliwość ogrzewania powietrza zewnętrznego.

Stacja uzdatniania wody w kotłowni

Jak wynika z przedstawionych wyżej wymogów i zaleceń dotyczących projektów kotłowni, woda zasilająca układ grzewczy również ma ogromne znaczenie. Powinna zostać dostosowana do wymagań producenta kotła oraz innych komponentów, bez których układ grzewczy nie mógłby funkcjonować. Zanieczyszczenia obecne w wodzie szybko mogłyby doprowadzić do: korozji, zmniejszenia światła rur, problemów z przepływem, spadków wydajności, wzrostem zapotrzebowania na energię, powstawaniem kosztownych awarii. Z tego powodu wielu inwestorów decyduje się na montaż dostosowanej do potrzeb stacji uzdatniania wody.

Dedykowana stacja uzdatniania wody na pewno będzie koniecznością przy wykorzystywaniu wody z własnego ujęcia. Aby dobrać odpowiednie urządzenia, niezbędne będzie przeprowadzenie profesjonalnej analizy wody. W odniesieniu do prywatnych domów, właściciele bardzo często decydują się na instalację centralnego zmiękczacza wody. Doskonale zapobiega tworzeniu się kamienia kotłowego, chroni instalację i zapewnia wiele korzyści w całym domu. Jest w stanie wystarczająco przygotować wodę do układu grzewczego.

Z kolei rozpatrując projekt kotłowni na większą skalę, potrzebne jest bardzo indywidualne podejście do każdego inwestora oraz warunków panujących w danym budynku. Na podstawie wywiadu i zebranych informacji z wizji lokalnej, dobierane są właściwe rozwiązania. W układach grzewczych i kotłowych oprócz tradycyjnych metod uzdatniania wody, zalecane jest również dozowanie środków chemicznych do wody. Dzięki temu układy można utrzymać w doskonałym stanie przez wiele lat i nie martwić się z powodu awarii czy niechcianych wymian komponentów powodowanych przez zanieczyszczenia wody.

Niezależnie czy mowa o przemyśle, czy gospodarstwach domowych, w kotłowni zawsze warto zaplanować miejsce także na stację uzdatniania wody. W kotłowni powinny znaleźć się czynne gniazdka elektryczne do podłączenia głowic sterujących, miejsce na filtry narurowe oraz odpowiednia przestrzeń na same urządzenia. W przypadku zmiękczaczy wody konieczne jest na przykład wyznaczenie odpowiedniej powierzchni nie tylko na butlę ze złożem, ale również zbiorniki na środki chemiczne do regeneracji. Jeśli konieczne będzie odżelazianie wody, prawdopodobnie miejsce zajmie dodatkowo zewnętrzny aerator oraz ocynkowany zbiornik hydroforowy (przy odżelazianiu wody z zewnętrznym napowietrzaniem). W przemysłowych rozwiązaniach miejsca będą wymagały stacje do dozowania środków chemicznych do wody.

Wszystkie rozwiązania do uzdatniania wody, niezależnie od skali i wydajności, wymagają stabilnego podłoża na montaż, pomieszczenia, w którym temperatura nie spada poniżej zera stopni, podłączenia do odpływu kanalizacji.

Zanim zaprojektujesz kotłownię

Zanim przejdziemy do zlecenia projektu kotłowni, warto zaplanować rodzaj i jakość osprzętu towarzyszącego kotłowi oraz wszystko, co jest związane z samym kotłem grzewczym. W zdecydowanej większości przypadków warto uwzględnić stację uzdatniania wody. Skontaktuj się z nami, by ustalić, jaka dokładnie jakość i ilość uzdatnionej wody będzie potrzebna. Nasi specjaliści służą pomocą w doborze urządzeń. Świadczymy usługi z zakresu montażu oraz serwisu, wykonujemy projekty technologiczne. Stacje uzdatniania wody są tworzone na miarę potrzeb. W projektach do montażu wykorzystywane są wszelkie wnęki, a dodatkowo projektanci dbają, by proponowane rozwiązania generowały możliwie niskie koszty eksploatacyjne.

Jeśli zdecydujemy się na dostosowanie jakości wody do potrzeb jeszcze na etapie projektu, znacznie łatwiej będzie uwzględnić w nim wszelkie zmienne oraz miejsce na urządzenia i dostosować pomieszczenie w pełni do ich potrzeb. To zaoszczędzi czas oraz pieniądze, które należy poświęcić na przeróbki, które będą prawdopodobne, jeśli tą kwestią zajmiemy się zbyt późno.